Αλμπέρ Καμύ,πενήντα τρία χρόνια από τη βράβευσή του

Πρόσφατα(7 Οκτ. 2010) απονεμήθηκε το βραβείο Νόμπελ Λογοτεχνίας 2010 στον Περουβιανό συγγραφέα Μάριο Βάργκας Λιόσα. Σύμφωνα με το  σκεπτικό της Σουηδικής Ακαδημίας το βραβείο απονέμεται στον Λιόσα "για  τη χαρτογράφηση των δομών  της εξουσίας και για τις αιχμηρές εικόνες της ατομικής αντίστασης, της εξέγερσης και της  ήττας".Δείτε σχετικά στο Βήμα

Σαν σήμερα,ωστόσο,στις 17 Οκτωβρίου του 1957, τιμήθηκε με το Νόμπελ Λογοτεχνίας ο Αλμπέρ Καμύ(Albert Camus)(1913-1960).Ο συγγραφέας των: "Ο μύθος του Σίσυφου","Ο ξένος","Ο επαναστατημένος άνθρωπος","Η πανούκλα","Η πτώση" και τόσων άλλων αξιόλογων έργων.

Εξαιρετική η βιογραφία του Καμύ από τον Ολιβιέ Τοντ(Μια ζωή,μετ.Ρίτα Κολαϊτη,Καστανιώτης 2009).

Ο Καμύ πέτυχε, κατά τον  Ελύτη,"την πιο διάφανη και αρράγιστη πεζογραφία της σύγχρονης γαλλικής λογοτεχνίας".

Όπως γράφει ο Γιάννης Στάμος στην Ελευθεροτυπία:

"Η παρούσα, ωστόσο, βιογραφία του γάλλου συγγραφέα απολαμβάνει την αυθυπαρξία της και δικαιολογεί απολύτως τον λόγο ύπαρξής της. Η λεπτομερειακή περιγραφή των κυριότερων γεγονότων της ζωής του Γάλλου πραγματοποιείται με, συγκρατημένο ωστόσο, μυθιστορηματικό ύφος, διατηρώντας το ενδιαφέρον του αναγνώστη και μετατρέπει το βιβλίο από εκτενή-ελιτίστικη καταγραφή σε δημιουργία καθεαυτή.

Η δημοσίευση, δε, για πρώτη φορά ανέκδοτων επιστολών του Α. Καμύ σε πρόσωπα του εγγύτερου περιβάλλοντός του, καθιστούν το παρόν βιβλίο έργο τέχνης και πολύτιμο οδηγό. Στις επιστολές, όπως και στη ζωή του, συνδυάζει την περισυλλογή με το χαμόγελο, συνταιριάζει τον θάνατο με τη δίψα για πολιτική δράση, δημιουργία και ζωή, την πολυπραγμοσύνη με τη φιλοσοφική απραξία και την ασκητική συγγραφή.

Η πολυσχιδής προσωπικότητα του γάλλου συγγραφέα συνηγορεί επίσης στη χρησιμότητα της βιογραφίας του, καθώς το έργο του δεν περιορίζεται αποκλειστικά σε καλλιτεχνικό."

Για τον Α.Καμύ ενδεικτικά:

-ΒΙΚΙΠΑΙΔΕΙΑ
-Λέξημα
-Facta Non Verba
-Καθημερινή

Εργογραφία:

 1937 "Απ' την Καλή και απ' την Ανάποδη" (φιλοσοφικό δοκίμιο)
1938 "Γάμοι" (φιλοσοφικό δοκίμιο)
1942 "Ο Μύθος του Σίσυφου" (φιλοσοφικό δοκίμιο), "Γράμματα σ' ένα φίλο γερμανό" (φιλοσοφικό δοκίμιο)
"Ο ξένος" (μυθιστόρημα)

 1944 "Ο Καλιγούλας" (θεατρικό έργο)
"Η Παρεξήγηση" (θεατρικό έργο)
1947 "Η Πανούκλα" (μυθιστόρημα)
1948 "Σε κατάσταση πολιορκίας" (θεατρικό έργο)
1950 "Επίκαιρα Ι" (φιλοσοφικό δοκίμιο)
"Οι Δίκαιοι" (θεατρικό έργο)
    
1951 "Ο Επαναστατημένος Άνθρωπος" (φιλοσοφικό δοκίμιο)
1953 "Επίκαιρα ΙΙ" (φιλοσοφικό δοκίμιο)
"Αφιέρωση στο σταυρό" του Καλντερόν (διασκευή,"Τα πνεύματα" του Πιερ ντε Λαριβέ (διασκευή).
1954 "Το καλοκαίρι" (φιλοσοφικό δοκίμιο)
1955 "Μια περίπτωση με ενδιαφέρον" του Ντίνο Μπουζάτι (διασκευή)
1956 "Η Πτώση" (μυθιστόρημα)
1957 "Η θανατική ποινή" (φιλοσοφικό δοκίμιο), "Η Εξορία και το Βασίλειο" (μυθιστόρημα),"Ρέκβιεμ για μια μοναχή" του Ουϊλλιαμ Φώκνερ (διασκευή), "Ο ιππότης ντ' Ολμέντο" του Λόπε ντε Βέγκα (διασκευή).

1958 "Επίκαιρα ΙΙΙ" (φιλοσοφικό δοκίμιο)
1959 "Οι δαιμονισμένοι" του Ντοστογιέφσκι (διασκευή)
1960 "Αντίσταση, Εξέγερση και Θάνατος" (φιλοσοφικό δοκίμιο) 

Έργα που εκδόθηκαν μετά το θάνατό του 

1962 "Τετράδια" (φιλοσοφικό δοκίμιο)
1971 "Ευτυχισμένος θάνατος" (μυθιστόρημα)
1973"Νεανικά κείμενα" (φιλοσοφικό δοκίμιο)

(Πηγή:http://www.factanonverba.gr/BIOS/Camus.htm)

in memoriam.Στον Τεύκρο

in memoriam

Τεύκρος Παύλου

Ο Τεύκρος γεννήθηκε στις 4 Δεκεμβρίου του 1991 κι έφυγε πέρυσι,στις 9 Οκτωβρίου.

Τόσο άδικα και τόσο πρόωρα.Ένας χρόνος πέρασε από τότε...ένας χρόνος, μια αιωνιότητα...

Ο χρόνος σε τέτοιες περιπτώσεις παγώνει.

Τα γιατί αμέτρητα συνεχίζουν να ορθώνονται μπροστά μας...

Οι γονείς,τα αδέλφια,οι συγγενείς,οι δικοί του, οι φίλοι.Εδώ όλοι!Παρόντες στο προσκλητήριο.Κι ο Τεύκρος είναι παρών και θα είναι για πάντα.

"Έφυγε", καθώς υπηρετούσε τη στρατιωτική του θητεία,καθώς φύλαγε σκοπιά.

Κι είχε τόσα όνειρα για τη ζωή...Που κόπηκαν στη μέση,τόσο αναπάντεχα,τόσο ανελέητα σκληρά.

Γιατί η μνήμη δεν πρέπει να ξεθωριάζει!

Στον Τεύκρο

Το χαμόγελό σου ήλιος λαμπρός
κι ας είπανε πως έδυσε.
Αθωότητας καθρέφτισμα
το βλέμμα σου
κι όλου του κόσμου
η  ελπίδα.
Των δεκαεπτά σου τα όνειρα
ανοιγμένα φτερά
που σεργιανούν
στα μονοπάτια των αγγέλων...

Στην Κατερίνα Γώγου(1940-1993)

                                                                                (Εικόνα από  petra.pblogs.gr)

Κατερίνα Γώγου(1940-1993)

Στη μνήμη της, αντί αφιερώματος...

"Έφυγε" σαν σήμερα,στις 3 Οκτωβρίου του 1993, η ανατρεπτική ποιήτρια, η αιώνια έφηβος,η ασυμβίβαστη,η οργισμένη." Μαγιακόφσκι των Εξαρχείων", την χαρακτήρισε ο Τηλ. Χυτήρης.

"Θα΄ρθει καιρός", έγραφε η Κατερίνα.
Κι όμως Κατερίνα,ίσως  να αργεί ακόμη πολύ.Ίσως και να μην έρθει ποτέ αυτός ο καιρός...

Δεν "έπρεπε" να φύγεις τόσο νωρίς ...Είχες πολλά να δώσεις...

"Όταν ακούω Κατερίνα τρομάζω,  νομίζω πως πρέπει να καταδώσω κάποιον"...

******

                                                                (Εικόνα από anampoumpoula-vird.blogspot.com)

Θα 'ρθεί καιρός
Κατερίνα Γώγου           
Θαρθεί καιρός που θ' αλλάξουν τα πράματα.
Να το θυμάσαι Μαρία.
Θυμάσαι Μαρία στα διαλείμματα εκείνο το παιχνίδι
που τρέχαμε κρατώντας τη σκυτάλη
– μη βλέπεις εμένα – μην κλαις. Εσύ είσ' η ελπίδα
άκου θάρθει καιρός
που τα παιδιά θα διαλέγουνε γονιούς
δε θα βγαίνουν στην τύχη
Δε θα υπάρχουν πόρτες κλειστές
με γερμένους απέξω
Και τη δουλειά
θα τη διαλέγουμε
δε θά 'μαστε άλογα να μας κοιτάνε στα δόντια.
Οι άνθρωποι – σκέψου! – θα μιλάνε με χρώματα
κι άλλοι με νότες
Να φυλάξεις μοναχά
σε μια μεγάλη φιάλη με νερό
λέξεις κι έννοιες σαν κι αυτές
απροσάρμοστοι-καταπίεση-μοναξιά-τιμή-κέρδος-εξευτελισμός
για το μάθημα της ιστορίας.
Είναι Μαρία – δε θέλω να λέω ψέματα –
δύσκολοι καιροί.
Και θάρθουνε κι άλλοι.
Δεν ξέρω – μην περιμένεις κι από μένα πολλά –
τόσα έζησα τόσα έμαθα τόσα λέω
κι απ' όσα διάβασα ένα κρατάω καλά:
«Σημασία έχει να παραμένεις άνθρωπος».
Θα την αλλάξουμε τη ζωή!
Παρ' όλα αυτά Μαρία.

Για την ποιήτρια (ενδεικτικά):
-Bικιπαίδεια
-Κατερίνα Γώγου
-Αφιέρωμα στην εκπομπή της Σεμίνας Διγενή "Made in Greece" το 1993 στον ΑΝΤ1

Επίσης:

****

****
 Η μπαλάντα της φωτιάς

****
Αν καμιά φορά

50 χρόνια από την ίδρυση της Κυπριακής Δημοκρατίας

 Επέτειος της ανακήρυξης της Κυπριακής Δημοκρατίας σήμερα.
50 χρόνια μετά και η μικρή μας πατρίδα αγωνίζεται για την απαλλαγή από τα κατοχικά στρατεύματα,για την επανένωση, για την ειρήνη,για την εδραίωση και διασφάλιση της δημοκρατίας.
Με την ελπίδα ότι δε θα εξαντληθούν κι αυτή τη φορά οι ανακοινώσεις και τα μηνύματα σ΄ ένα θεωρητικό,ευχολογικό πεδίο.

Μήνυμα του Υπουργού Παιδείας και Πολιτισμού κ. Ανδρέα Δημητρίου

για την 1η Οκτωβρίου, Επέτειο της Ανακήρυξης της Κυπριακής Δημοκρατίας

Αγαπητοί εκπαιδευτικοί, μαθητές και μαθήτριες, σπουδαστές και σπουδάστριες,
Η φετινή χρονιά 2010 είναι ιστορική για την Κυπριακή Δημοκρατία, αφού συμπληρώνονται 50 χρόνια από την ίδρυσή της. Η Κυπριακή Πολιτεία τιμά τη φετινή επέτειο με κάθε λαμπρότητα αλλά και με συναίσθηση της παρούσας κατάστασης στην οποία βρίσκεται η πατρίδας μας, καθώς και την πορεία που διαγράφεται για το μέλλον.
Η ανακήρυξη της Κυπριακής Δημοκρατίας σε ανεξάρτητο κράτος στις 16 Αυγούστου του 1960, με βάση τις συμφωνίες Ζυρίχης-Λονδίνου, ήταν αποτέλεσμα τόσο του απελευθερωτικού αγώνα της ΕΟΚΑ του 1955-59 εναντίον των Άγγλων όσο και της καθολικής απαίτησης του λαού για ελευθερία και αποτελεί ορόσημο για την μετέπειτα εξέλιξη της ιστορίας του τόπου μας. 

Η πορεία της ανεξάρτητης Κυπριακής Δημοκρατίας στα 50 αυτά χρόνια υπήρξε δύσκολη και ανηφορική αλλά παράλληλα και δημιουργική. Με πρώτο πρόεδρο τον αείμνηστο Εθνάρχη Μακάριο Γ’, η Κύπρος ακολούθησε μια ειρηνική πορεία ανάπτυξης και προόδου.

Στα 50 αυτά χρόνια η Κυπριακή Δημοκρατία εδραιώθηκε στη συνείδηση των πολιτών της και της ανθρωπότητας και πήρε τη θέση της στη διεθνή κοινότητα ως ανεξάρτητο κράτος, συνεισφέροντας ως μέλος του Οργανισμού Ηνωμένων Εθνών, του Συμβουλίου της Ευρώπης, του Κινήματος των Αδεσμεύτων καθώς και άλλων διεθνών οργανισμών στις προσπάθειες για τη διεθνή ειρήνη, τη συνεργασία και την πρόοδο των λαών.

Η πορεία της πατρίδας μας όλα αυτά τα χρόνια σημαδεύτηκε από διακοινοτικές ταραχές, εγκληματικές ενέργειες παράνομων οργανώσεων και ξένες παρεμβάσεις, που στόχευαν στην κατάλυση της κυπριακής ανεξαρτησίας. 

Αποκορύφωμα των εντάσεων αποτέλεσε το προδοτικό πραξικόπημα εναντίον της νόμιμης Κυβέρνησης και του Προέδρου της Κυπριακής Δημοκρατίας Αρχιεπισκόπου Μακαρίου από την Ελληνική Χούντα και την ΕΟΚΑ Β΄ στις 15 Ιουλίου 1974, καθώς και η βάρβαρη εισβολή της Τουρκίας στις 20 Ιουλίου 1974. Οι συνέπειες ανείπωτες και ζωντανές μέχρι σήμερα: χιλιάδες πρόσφυγες, εκατοντάδες αγνοούμενοι, χιλιάδες νεκροί και παράνομη κατοχή του 37% του εδάφους μας.
Η σημερινή μέρα, 50 χρόνια μετά την ανακήρυξη της Κυπριακής Δημοκρατίας, μας βρίσκει αντιμέτωπους με τη συνεχιζόμενη Τουρκική αδιαλλαξία καιτην πατρίδα μας να εξακολουθεί να είναι η μόνη χώρα της Ευρωπαϊκής Ένωσης που εδάφη της κατέχονται από άλλη χώρα, υποψήφια για ένταξη στην Ενωμένη Ευρώπη. 

Παρά τις δυσκολίες, οι προσπάθειες μας συνεχίζονται τόσο μέσα από τη διαδικασία διαρκούς διαπραγμάτευσης με τον ηγέτη των Τουρκοκυπρίων όσο και μέσα από τη διεθνή κοινότητα, η οποία αναμένουμε να υποχρεώσειτην Τουρκία να αποσύρει τον στρατό κατοχής και να σεβαστεί τα ανθρώπινα δικαιώματα των νόμιμων κατοίκων της πατρίδας μας. 

Δέσμευση όλων, ανήμερα της επετείου των 50 χρόνων της Κυπριακής Δημοκρατίας, να πορευτούμε μαζί σε συνθήκες ενότητας, ειρήνης, αμοιβαίου σεβασμού και συνεργασίας για να επιτύχουμε τον κοινό μας στόχο που δεν είναι άλλος από το να εξασφαλίσουμε για σας, τη νέα γενιά, μια ελεύθερη και επανενωμένη Κύπρο, απαλλαγμένη από κατοχικά στρατεύματα και συρματοπλέγματα διαχωρισμού, ώστε ν΄ ανατείλουν καλύτερες μέρες για την Κύπρο και το λαό της Ελληνοκύπριους, Τουρκοκύπριους Αρμένιους, Μαρωνίτες και Λατίνους.

Με όπλα μας τη δημοκρατία, τη δικαιοσύνη, την αλληλεγγύη, το σεβασμό και την ειρήνη, ας πορευτούμε όλοι μαζί, από όποιο χαράκωμα κι αν βρίσκεται ο καθένας και η καθεμιά στο στίβο της ζωής για ένα καλύτερο αύριο.

Η Κυπριακή Σημαία

 Καθορίστηκε το 1960, μετά την ανεξαρτησία της Κύπρου. Ημέρα της Ανεξαρτησίας καθιερώθηκε η 1η Οκτωβρίου.

Χρώμα της Κυπριακής Σημαίας

Η σημαία έχει σαν φόντο το άσπρο χρώμα. Στο κέντρο της σημαίας υπάρχει το σχήμα του χάρτη της Κύπρου σε κίτρινο χρώμα του χαλκού. Οι κλάδοι ελιάς κάτω από το σχήμα της Κύπρου έχουν χρώμα πράσινο βαθύ της ελιάς.

*******

Έμβλημα

Ο Θυρεός της Κυπριακής Δημοκρατίας παριστάνει ένα λευκό περιστέρι που φέρει στο ράμφος του ένα κλαδί ελιάς. Το περιστέρι, τίθεται εντός μιας ασπίδας στο κίτρινο χρώμα του χαλκού, του μετάλλου εκείνου που είναι άμεσα συνδεδεμένο με την μακραίωνη ιστορία της Κύπρου. Στο κάτω μέρος της ασπίδας αναγράφεται το έτος εγκαθίδρυσης της Κυπριακής Δημοκρατίας, 1960. Την ασπίδα πλαισιώνουν δύο πράσινα κλαδιά ελιάς με καρπούς, που μαζί με το λευκό περιστέρι αποτελούν ανεξίτηλα σύμβολα ειρήνης.
Πηγή:Προεδρία Κυπριακής Δημοκρατίας

 *********

"Πόλεις και Λογοτεχνία,Θεσσαλονίκη,Πάτρα,Ηράκλειο"

                                                Σοφία Νικολαϊδου,Κώστας Λογαράς

Πραγματοποιήθηκε  την περασμένη Παρασκευή (24/9/2010) μια εξαιρετικά ενδιαφέρουσα λογοτεχνική εκδήλωση στον "Τεχνοχώρο" της ΕΘΑΛ, στη Λεμεσό, με τίτλο "Πόλεις και Λογοτεχνία - Θεσσαλονίκη, Πάτρα, Ηράκλειο".
Διοργανωτές ήταν η ΕΘΑΛ και ο Δήμος Λεμεσού με την υποστήριξη   του Εθνικού Κέντρου Βιβλίου (ΕΚΕΒΙ) και τη συνεργασία των Λεσχών Ανάγνωσης της Λεμεσού.

 Σάκης Σερέφας,Μηνάς Τίγγιλης,Σοφία Νικολαϊδου

Τέσσερις συγγραφείς, η Σοφία Νικολαΐδου, ο Σάκης Σερέφας, η Νίκη Τρουλλινού και ο Κώστας Λογαράς συναντήθηκαν με το φιλαναγνωστικό κοινό της πόλης μας και 
 μίλησαν για το πώς είναι να ζεις και να δημιουργείς, εκτός των "τειχών", στην προκειμένη περίπτωση εκτός Αθηνών. Οι πεζογράφοι ζουν και δημιουργούν σε Αδελφές... Πολιτείες,όπως αναγραφόταν και στην πρόσκληση και όπως επεσήμανε και ο συντονιστής της εκδήλωσης κ.Τίτος Κολώτας, ο οποίος στον πρόλογό του έκανε ιδιαίτερη αναφορά στη σχέση της πόλης μας με τις ιδιαίτερες πατρίδες των τεσσάρων λογοτεχνών.
Στενά δεμένοι με τις πόλεις τους,θεωρούν αυτονόητο να συνεχίζουν να ζουν και να γράφουν σ΄αυτές, έστω κι αν βιώνουν ταυτόχρονα και τα αρνητικά της εκτός κέντρου διαμονής.

                                                        Τίτος Κολώτας,Σάκης Σερέφας
Η καταξίωση τους βρήκε κι ας ήτανε και στην περιφέρεια(μια αναγνώριση που όπως τόνισε και η Νίκη Τρουλλινού "θα έρθει, όταν έχεις κάτι να πεις") κι ας είχαν να αντιπαλέψουν τα πολλά πλεονεκτήματα που προσφέρει το κέντρο και η πρωτεύουσα.Κανένας τους δε διανοείται να εγκαταλείψει την πόλη του,αυτό τόνισαν στην κουβέντα με το κοινό.
Αυτή η αγάπη και το δέσιμο με την ιδιαίτερη πατρίδα, κυρίαρχα στοιχεία και καθοριστικά στη λογοτεχνική πορεία των εκτός κέντρου δημιουργών, μου έφεραν στο νου τους στίχους του Μόντη,του δικού μας ποιητή "...όμως αντισταθμίζει που γράφουμε Ελληνικά".
Κι ας μην είναι,στην προκειμένη περίπτωση,η Θεσ/νίκη,το Ηράκλειο ή η Πάτρα η "μακρινή γωνιά".

Επέλεξαν συνειδητά να παραμείνουν και κατάφεραν να αντιμετωπίσουν τα όποια εμπόδια(προβολή,ΜΜΕ,εκδηλώσεις κ.λπ),αξιοποιώντας τα θετικά(τόνισαν ανάμεσα σε άλλα το διαθέσιμο χρόνο,τη δυνατότητα προσήλωσης και συγκέντρωσης στο γράψιμο,την ποιότητα ζωής).

Δε νιώθουν ξεκομμένοι,είπαν,καθώς σήμερα με το διαδίκτυο και το ηλεκτρονικό ταχυδρομείο εκμηδενίζονται οι αποστάσεις και η επικοινωνία είναι άμεση.

Τους ευχόμαστε καλή συνέχεια και καλή επιτυχία στο συγγραφικό τους έργο.

Και τους ευχαριστούμε για την τόσο ζεστή παρουσία τους!

Την αγάπη μας από την "αδελφή πολιτεία"...

 Για τους συγγραφείς(ενδεικτικά):

 Σοφία Νικολαΐδου
Σάκης Σερέφας
Νίκη Τρουλλινού
Κώστας Λογαράς

Κι επειδή μιλήσαμε για πόλεις και λογοτεχνία, ας θυμηθούμε και τον Καβάφη.Ο ποιητής δέθηκε με την πόλη του,την Αλεξάνδρεια,την αγάπησε και ταυτίστηκε μ΄αυτήν(κι ας ήταν τόσο αρνητικός στην αρχή).
********
Η ΠΟΛΙΣ
Κ.Π.Καβάφης

Είπες, "Θα πάγω σ΄άλλη γη, θα πάγω σ΄άλλη θάλασσα.
Μια πόλις άλλη θα βρεθεί καλλίτερη από αυτή.
 Κάθε προσπάθειά μου μια καταδίκη είναι γραφτή
κι είν΄η καρδιά μου - σαν νεκρός- θαμμένη.
Ο νους μου ως πότε μες στον μαρασμόν αυτόν θα μένει
όπου το μάτι μου γυρίσω, όπου κι αν δω
ερείπια μαύρα της ζωής μου βλέπω εδώ,
που τόσα χρόνια πέρασα και ρήμαξα και χάλασα".

Καινούριους τόπους δεν θα βρεις, δεν θά΄βρεις άλλες θάλασσες.
Η πόλις θα σε ακολουθεί. Στους δρόμους θα γυρνάς
 τους ίδιους.Και στες γειτονιές τες ίδιες θα γερνάς
και μες στα ίδια σπίτια αυτά θ΄ασπρίζεις.
Πάντα στην πόλι αυτή θα φθάνεις. Για τα αλλού - μη ελπίζεις-
δεν έχει πλοίο για σε, δεν έχει οδό.
Έτσι που την ζωή σου ρήμαξες εδώ
στην κώχη τούτη τη μικρή,σ΄όλην την γη την χάλασες.
************
(Σημ.Ευχαριστώ τον καλό φίλο Παντελή, από τη Λέσχη Ανάγνωσης Λεμεσού, που μου παραχώρησε τις φωτογραφίες).
Προσθήκη:το κείμενο δημοσιεύτηκε στην εφημερίδα Πολίτης(3-10-2010)
 http://pdf.politis-news.com/pdf/pdf?-A=213921,pdfview.html&-V=pdfarchive

Κώστας Γεωργάκης(1948-1970).Κι΄όμως εκείνος καίγονταν μονάχος!

 

(Εικόνα από ροϊδη εμμονές)

 Κώστας Γεωργάκης(23 Αυγ.1948-19 Σεπτ.1970)

Σαν σήμερα,πριν από σαράντα χρόνια, ένας 22άχρονος φοιτητής από την Κέρκυρα αυτοπυρπολήθηκε στη Γένοβα της Ιταλίας για να υπερασπιστεί τη δημοκρατία και την ελευθερία στη χώρα του.Τρία χρόνια μετά την επιβολή της δικτατορίας των συνταγματαρχών,η Ελλάδα μετατράπηκε σε "Ελλάς των Ελλήνων" και όπως έλεγε κι ο Ποιητής:"Όπου και να ταξιδέψω η Ελλάδα με πληγώνει".

Δείτε σχετικές ανάρτησεις στις "Επισημάνσεις" εδώ και εδώ  (συνδέουν με το ιστορικό πλαίσιο της περιόδου).

Ο Γεωργάκης έγινε σύμβολο.Ο ασυμβίβαστος,ο αγωνιστής,ο επαναστάτης, ο ιδεολόγος.Δεν αρκέστηκε στα μεγάλα λόγια,υπερασπίστηκε τα ιδανικά του με την ίδιά του τη ζωή.Οδηγήθηκε συνειδητά στην αυτοπυρπόληση, στην έσχατη αυτή μορφή διαμαρτυρίας για να διασώσει την αξιοπρέπεια σε ατομικό,εθνικό και πανανθρώπινο επίπεδο.Αυτήν που είχε κατακουρελιαστεί από τα έργα και τις ημέρες της περιβόητης Χούντας.

Γράφει ο Τάκης Σινόπουλος στο ποίημά του "Ο καιόμενος"

"...Στην εποχή μας όπως και σε περασμένες εποχές

άλλοι είναι μέσα στη φωτιά κι άλλοι χειροκροτούνε".

Το ποίημα πάντα επίκαιρο.Σήμερα, ίσως, όσο ποτέ άλλοτε.(Για τον Καιόμενο δείτε εδώ,στην ανάρτηση με τίτλο "Μάρκο Παπαγεωργίου και Γιάννη Νικολάου,δεν είστε μόνοι").

Και οι στίχοι του Ναζίμ Xικμέτ,επίσης,πάντα επίκαιροι:

"Αν δεν καώ εγώ

Αν δεν καείς εσύ

Αν δεν καούμε εμείς

Πώς θα γενούνε τα σκοτάδια λάμψη;"

Έγραψε για τη θυσία του Κώστα Γεωργάκη ο Νικηφόρος Βρεττάκος:

"…ήσουν η φωτεινή περίληψη του δράματός μας…στην ίδια λαμπάδα τη μία, τ' αναστάσιμο φως κι ο επιτάφιος θρήνος μας…"(Η θέα του κόσμου)

Και ο Παντελής Μπουκάλας:

"Ένας ενδόξως ανώνυμος ο Κώστας Γεωργάκης. Δεν ξέρω αν κάποιος δήμος σκέφτηκε ποτέ να αποδώσει τ' όνομά του σε κάποια οδό, σε κάποιο ταπεινό αδιέξοδο. Περιττό θα 'ταν άλλωστε. Τίποτε δεν σώζουν οι τελετές της υποκρισίας, εκτός ίσως από την ιδιοτέλεια των υποκριτών.
Ετών 22 ο Κώστας Γεωργάκης. Κερκυραίος. Σπούδαζε στην Ιταλία. Και να την άντεχε την ξενιτιά, δεν άντεχε να βλέπει την πατρίδα του ξενιτεμένη από την ελευθερία. «Δεν αντέχω άλλο μετά τρία χρόνια βίας», έγραψε στον πατέρα του, Σεπτέμβρη του 1970. «Δεν μπορώ να κάνω διαφορετικά παρά να σκέφτομαι και να ενεργώ σαν ελεύθερο άτομο» (το γράμμα ετούτο και πάμπολλα άλλα στοιχεία περιέχονται στο βιβλίο του συμπατριώτη του Κωνσταντίνου Γ. Παπούτση, «Το Μεγάλο Ναι. Υπόθεση Κώστα Γεωργάκη», εκδ. «Κωνσταντίνος»).
Το μόνο ίσως που μπορούσε να διαχειριστεί απολύτως ελεύθερα ήταν το σώμα του και η ψυχή που το φτέρωνε. Ετοιμάζοντας με την ψυχραιμία των πεπεισμένων το ίδιο του το ξόδι, λούστηκε με βενζίνη, με μύρο πες, και πυρπόλησε το σώμα του, μπροστά στο Μέγαρο των Δόγηδων στη Γένοβα - ένας φανός ελευθερίας.
Τώρα βρίσκεται εκεί μια μαρμάρινη επιγραφή για να βεβαιώνει, στα ιταλικά, πως «η Ελεύθερη Ελλάδα θα τον θυμάται για πάντα», «per sempre», με γράμματα μεγάλα, να ξεχωρίζουν.

Άλλες όμως οι γραφές της βουλήσεως και της υπόσχεσης κι άλλες, πιο αδύναμες, οι γραφές της μνήμης. Κι ο Κώστας Γεωργάκης, που έγινε «η φωτεινή περίληψη / του δράματός μας», «στην ίδια λαμπάδα τη μία / τ' αναστάσιμο φως / κι ο επιτάφιος θρήνος μας», όπως απαθανάτισε τη θυσία του ο Νικηφόρος Βρεττάκος, στο ποίημά του «Η θέα του κόσμου», παραμένει ξενιτεμένος από τη συλλογική μας μνήμη".

Ενδεικτική βιβλιογραφία:

-Σαν σήμερα
-ΒΙΚΙΠΑΙΔΕΙΑ
-Corfutopia 
-http://www.inout.gr/showthread.php?t=31628
-Ρεπορτάζ χωρίς σύνορα

Πολυξένη Λοϊζιάς(1855-1942). "40ετής αγώνας για την παιδεία"

(Η εικόνα από το βιβλίο του Κώστα Α.Πιλαβάκη,Η Λεμεσός σ΄άλλους καιρούς,Β΄Έκδοση Συμπληρωμένη και Βελτιωμένη,Εκδόσεις ΟΝΗΣΙΛΟΣ,σ.344)

Επανέρχομαι με τη σημερινή μου ανάρτηση στην αγαπημένη μου Πολυξένη Λοϊζιάδα.Σας θυμίζω και μια παλιότερη ανάρτησή μου με τίτλο"Πολυξένη Λοϊζιάς.Μια ξεχωριστή φυσιογνωμία της Λεμεσού" εδώ.Παρεμπιπτόντως,συνεχίζω την έρευνα και τη μελέτη μου γι΄αυτή την πολύπτυχη προσωπικότητα και ελπίζω σύντομα να είμαι σε θέση να την δημοσιοποιήσω.

Η μελέτη πρωτοξεκίνησε έτσι:

ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΚΥΠΡΟΥ
ΤΜΗΜΑ ΙΣΤΟΡΙΑΣ ΚΑΙ ΑΡΧΑΙΟΛΟΓΙΑΣ


ΠΡΟΓΡΑΜΜΑ ΕΠΙΜΟΡΦΩΣΗΣ
ΚΑΘΗΓΗΤΩΝ ΜΕΣΗΣ ΕΚΠΑΙΔΕΥΣΗΣ
ΣΤΗ ΝΕΟΤΕΡΗ ΙΣΤΟΡΙΑ
2005-2006

                                    
Μια πρώτη προσέγγιση στη ζωή και το έργο
της Πολυξένης Λοϊζιάδος
 
Έρευνα-Συγγραφή: Εύα Νεοκλέους 
Εποπτεύων Καθηγητής: Πέτρος Παπαπολυβίου 
Λευκωσία, Οκτώβριος 2006 
*********

Από τότε ακολούθησαν δημοσιεύσεις και παρουσιάσεις επιμέρους κεφαλαίων σε διάφορα επιστημονικά έντυπα και συνέδρια/συμπόσια για την Ιστορία της Κύπρου.

Σήμερα λοιπόν, μιας και βρισκόμαστε στο ξεκίνημα της νέας σχολικής χρονιάς,σκέφτηκα πως καλό θα ήταν να θυμηθούμε αυτή την πρωτοπόρο εκπαιδευτικό με τις τόσο καινοτόμες και ρηξικέλευθες απόψεις για την παιδεία.Της χρωστάμε πολλά!

Γράφει η Π.Λ. στην «Κυπριακή Κυψέλη»: «... ευτυχώς κατενοήθη και εν Κύπρω, ως εν τη λοιπή Ελλάδι, όθεν λαμβάνονται και τα προγράμματα και τα βιβλία των σχολείων της Κύπρου, ότι ουχί τα κατάφορτα πολλών και μεγάλων γνώσεων προγράμματα, ων η αδύνατος εν πολλοίς εφαρμογή δι΄ έλλειψιν μέσων καταπονεί τον φυσικόν νουν και μαραίνει την προς τα προσιτά κλίσιν και έφεσιν των τροφίμων μετά της πολυτίμου υγείας αυτών, αποτελούσι την καλήν οργάνωσιν των σχολείων και εις την πρόοδον αυτών συντελούσιν.  ... ούτε γνώμων της προόδου των σχολείων και ικανοποίησις των λογικών ατόμων και του Έθνους εν γένει είναι η πρόοδος μερικών εξόχων πνευμάτων, άτινα σπανίζουν...
Το αποτέλεσμα των προγραμμάτων της δυνατής και σκοπίμου εφαρμογής αυτών γνωρίζεται εκ της προόδου πάντων των μαθητών, και δη των μετρίων πνευμάτων...». 

(Απόσπασμα από το Β΄Κεφ.της μελέτης μου με τίτλο"Εκπαιδευτικό-Παιδαγωγικό Έργο")

Απόψεις που απηχούν και τις σύγχρονες παιδαγωγικές αντιλήψεις.


******
Και δυο ποιήματα της Λοϊζιάδος:

Νοσταλγία Κυπρίας

Όσω ο ήλιος έλαμπε και τα πουλιά λαλούσαν
κι΄  στα βουνά και τους γιαλούς οι διαλαλήτρες αύρες
Κρυφά μηνύματα χαράς γύρω μου εσκορπούσαν,
εδρόσιζαν τα στήθια μου της ξενητιάς τες λαύρες

Στα διάφανα τα πέλαγα του ουρανού πετώντας
ταξίδευα στον τόπον μου όλους τους λογισμούς μου,
τα γλυκοχτύπια της καρδιάς τιμόνι μου κρατώντας
εθάρρουν, πως αντάμωνα όλους τους σπιτικούς μου.

Αχ! τώρα; Εβούρκωσαν οι ουρανοί και μαύρα,
ολόμαυρα σωριάσθησαν τα νέφη εμπροστά μου
Τόπον δεν έχω να σταθώ, του στήθους μου η λαύρα
με καίει, και με τες βροχές τρέχουν τα δάκρυά μου!
............................
Γλυκέ μου τόπε, αχ! εσύ! που με τον ήλιο μοιάζεις,
όπου σαν αύρα ή άγγελος εκεί, που σε θυμάμαι,
με χαϋδεύεις, μου γελάς, σαν Ίριδα χαράζεις,
Αχ! πότε, πότε, τόπε μου, στην αγκαλιά σου θα΄ μαι;

Πολυξένη Λοϊζιάς, Κυπριακόν Λεύκωμα.

 *******

Ο Αποχαιρετισμός των μαθητριών της ανωτέρας τάξεως κατά το 1894

Καθώς τ΄ αφτέρωτο πουλί φεύγει από την φωλιά του
και δοκιμάζει ολόχαρο τ΄ αδύνατα φτερά του
.................................................
Έτσι και σεις αφτέρωτα, κοράσια, πετάτε
και λυπημένα στέκεσθε ή γελαστά σκιρτάτε,
και στίχους δοκιμάζετε για την καλή σχολή σας
που στέγασε φιλόστοργα την παιδική ζωή σας.
Πετάτε! κατευόδιον! δύναμι στα φτερά σας
να δίδη πνεύμα του Θεού αγρύπνητο σιμά σας.

Πολυξένη Λοϊζιάς,ΙΡΙΔΕΣ,Εν Αθήναις 1901

"Κι ανοίξαμε επιτέλους ορθάνοιχτα τα τζάμια"

Φωτό:Εύα Νεοκλέους

Αγαπημένοι φίλοι αναγνώστες,

Καλό μήνα σε όλους και καλή δύναμη...

Σας ευχαριστώ που με συντροφέψατε  στις ποιητικές περιπλανήσεις του καλοκαιριού.Έτσι κύλησε αυτό το καλοκαίρι, με βιβλία, εικόνες,μουσικές, στίχους...

Και ξαφνικά συνειδητοποιούμε πως ήρθε ο Σεπτέμβρης,πως μπαίνουμε ξανά στη ρουτίνα της καθημερινότητας,πως τα δύσκολα του φθινόπωρου είναι κιόλας μπροστά μας.Ανασκουμπωνόμαστε,μαζεύουμε τις δυνάμεις μας κι έχουμε μπόλικες τώρα, μιας και μας τις έδωσε απλόχερα το καλοκαίρι.

Επιστρέψαμε, λοιπόν, στα σχολεία μας!

Καλή μας χρονιά,καλή έναρξη και καλώς να υποδεχτούμε τους μαθητές μας την ερχόμενη βδομάδα.

Μια χρονιά των προκλήσεων και των αλλαγών στην εκπαίδευση.Με φιλόδοξους και μεγαλόπνοους στόχους για την εκπαιδευτική μεταρρύθμιση από τη μεριά της Πολιτείας,με την οικονομική κρίση να επηρεάζει και τα κονδύλια για την εκπαίδευση.Με τους εκπαιδευτικούς να είναι επιφυλακτικοί και να τελούν εν αναμονή των εξαγγελθεισών αλλαγών.

Να΄μαστε λοιπόν μπροστά στα νέα αναλυτικά προγράμματα,στους νέους θεσμούς(τετράμηνα),στους νέους στόχους του Υπουργείου Παιδείας για τη νέα σχολική χρονιά.Να μας περιμένουν επιμορφωτικά σεμινάρια,συνεδρίες,προγραμματισμοί,κατανομές μαθημάτων...

Για όλα τούτα,βέβαια, θα έχουμε την ευκαιρία να μιλήσουμε στη συνέχεια,καθώς το ιστολόγιο θα ξαναβρεί σιγά σιγά τους κανονικούς του ρυθμούς.

Προς το παρόν,έτσι για να κλείσουμε τον κύκλο των ποιητικών μας ταξιδιών, να θυμηθούμε τον Ανδρέα Εμπειρίκο, μιας και σήμερα είναι η επέτειος της γέννησής του.Είχαμε κάνει και πρόσφατα  ένα μικρό αφιέρωμα στον ποιητή εδώ.

Εξαιρετικό το αφιέρωμα  της ΕΡΤ(Ψηφιακό Αρχείο) στον μεγάλο υπερρεαλιστή ποιητή.

Επίσης η συνέντευξη του γιου του ποιητή Λεωνίδα στα Νέα με τίτλο "Μια βρεγμένη βαλίτσα έκρυβε τον θησαυρό του Εμπειρίκου".

Φωτό από blog Λέξεις μουσικής και λόγου

Από εκεί και οι στίχοι από το αδημοσίευτο ποίημα "Την 2η μέρα του Σεπτέμβρη"

«Τη 2η μέρα του Σεπτέμβρη

που φτάσαμε στ΄ απομεινάρια του πατρικού χτημάτου μας Μπογιάτι. Η μέρα ήτανε όμορφη κι επίσης ο κάμπος, το δάσος, η Πάρνις και η Πεντέλη

Κι ένας ευχάριστος αέρας - εδώ κάνω μια ρίμα προς διασκέδασιν μου-

Μας δρόσιζε τα μέλη.

Αμέσως αντικρύσαμε σ΄ όλη του την ασχήμια

τον φρικαλέο δεσπότη αυτού του χώρου

τον παλαιό, τον κόκκινο, τον σάπιο καναπέ/ να εξουσιάζει μες τη μούχλα, τον σκόρο και το σκότος.

Κι έτσι στο τέλος μιας ζωής πολλών δεκάδων χρόνων

Ο σάπιος καναπές ες κόρακας εστάλη.

Τώρα όλα είναι μπορετά

αφού την δεύτερη μέρα του Σεπτέμβρη, και την πρώτη της αφίξεως μας στο Μπογιάτι

Καταλύσαμε την τυραννίδα του σάπιου καναπέ.

Κι ανοίξαμε επιτέλους ορθάνοιχτα τα τζάμια.

Μπογιάτι, 3 Σεπτεμβρίου 1933» 

Ας ανοίξουμε, λοιπόν, επιτέλους ορθάνοιχτα τα τζάμια...
Καλό φθινόπωρο!