28 Μαρ 2021

"Ένα ταξίδι είναι η ποίηση...",μια συνέντευξη της Εύας Νεοκλέους στον δημοσιογράφο Ανδρέα Κούνιο

 Πρόσφατα,στις 22/3/2021,δημοσιεύτηκε στην εφημερίδα "Αλήθεια" μια συνέντευξή μου στον δημοσιογράφο κ.Ανδρέα Κούνιο,με αφορμή την έκδοση της συλλογής μου "Λευκή Σελίδα",από τις Εκδόσεις Ροδακιό.Ομολογώ ότι δεν συνηθίζω να δίνω συνεντεύξεις κι ούτε θεωρώ ότι έχω κάτι ιδιαίτερο να πω,πέρα από αυτά που λέω στα ποιήματά μου.Παρόλ΄αυτά,η συνέντευξη έγινε και δράττομαι της ευκαιρίας να εκφράσω μέσα από την ανάρτησή μου, τις ευχαριστίες μου στον κύριο Κούνιο και στην "Αλήθεια".


Πρώτη δημοσίευση στην εφημερίδα Αλήθεια
 ****

Ακολουθεί ένα απόσπασμα από τη συνέντευξη:

1.Εάν είχατε, αυτή τη στιγμή, μπροστά σας, μια λευκή σελίδα, τι θα γράφατε πάνω πάνω;

Πριν απ΄ όλα, θα ήθελα να σας ευχαριστήσω κύριε Κούνιο, για την ευκαιρία που μου δίνετε να μιλήσω για τους στίχους μου.

Τον τίτλο της συλλογής τον διακρίνει μια πολυσημία. Θα μπορούσε να είναι η πρόκληση της δημιουργίας, από το λευκό και το «μη είναι» στο «είναι». Θα μπορούσε να είναι τα πάντα ή το τίποτε. «Ανάμεσα στον πρόλογο/και τον επίλογο/μια λευκή σελίδα/κλέβει πάντα/ την παράσταση…». Κι  εγώ, προσδοκώντας, να ονειρεύομαι ένα αύριο με λευκές σελίδες που θα γράφουν οι άνθρωποι για τις ομορφιές του κόσμου…

 Σήμερα, ίσως θα έβαζα ένα τεράστιο ερωτηματικό. Ένα γιατί, που θα παρέπεμπε σε όλη αυτή τη δυστυχία που προκάλεσε στην ανθρωπότητα η πανδημία.

2.Τι είναι, για εσάς, η ποίηση;

Δύσκολο ερώτημα. Η ποίηση για μένα είναι τα πάντα. Θα προτιμούσα, ωστόσο, να απαντήσω με κάποιους από τους στίχους μου. «Είναι η ποίηση καημός/κι οι λέξεις της πληγές/που αναβρύζουν αίμα./Δεν έχει ανάγκη/από ορισμούς η ποίηση,/μην επιμένετε…/έχει δικό της τρόπο/να ορίζει τις σιωπές…».

3.Έτσι κι αλλιώς, θα μπορούσαμε να πούμε πως, εκτός των άλλων, η ποίηση αποτελεί και μια απόδραση, κι αν ναι, από πού, τελικά, θέλουν να αποδράσουν οι άνθρωποι;

Αν δεχτούμε πως είναι έτσι, ίσως ναι, οι άνθρωποι βρίσκουν καταφύγιο  στην ποίηση. Κι αυτό γιατί, από μόνη της, προσδίδει τα εργαλεία κατάφασης της ανθρώπινης ιδιότητας. Η ποίηση είναι λύτρωση κι όσο ο κόσμος μας δοκιμάζεται, τη χρειάζεται. Κι αν δεχτούμε πως η εποχή μας είναι αντιποιητική με την ευρύτερη έννοια και αντιπνευματική, τότε αποτελεί βάλσαμο η ποίηση αλλά και η τέχνη γενικότερα. Ίσως- κι ας μου επιτραπεί η έκφραση- είναι το σωτήριο εμβόλιο για έναν άλλο, διαρκή covid 19.

4.Από πού αντλείτε, συνήθως, τις εμπνεύσεις σας;

Πολλά μπορεί να αποτελέσουν πηγή έμπνευσης για μένα. Η φύση, τα λουλούδια, οι εποχές, η θάλασσα, το φεγγάρι. Αλλά και ο πόνος, η δυστυχία, η απώλεια, το κλάμα των  παιδιών. Δεν μπορεί να μένει ανεπηρέαστη η ποίηση από τα όσα βιώνει ο κόσμος γύρω μας. Και δεν αρκείται βέβαια στο να τα εντοπίζει ή να τα καταγράφει.  

5.Ποια είναι, κατά τη γνώμη σας, η μεγαλύτερη αρετή του ποιητή;

Θα ήθελα να διευκρινίσω ότι δεν θεωρώ τον εαυτό μου ποιήτρια. Ναι, γράφω ποιήματα και στίχους, αλλά αυτό δεν σημαίνει ότι μπορώ να προσδώσω στον εαυτό μου αυτή την ιδιότητα. Η μεγαλύτερη αρετή του ποιητή είναι η ταπεινότητα. Να΄ ναι σιωπηλός και να μιλά μόνο μέσα από το έργο του. Αν το έργο του φτάσει στον αναγνώστη, αυτό σημαίνει ότι είχε κάτι να πει.

6.Υπάρχει η αντίληψη ότι οι ποιητές είναι άτομα μοναχικά, ενίοτε και μυστηριώδη. Έτσι έχουν τα πράγματα;

 Μοναχικά ίσως, ναι. Κι αυτή η μοναχικότητα δεν παραπέμπει σε μη κοινωνικά όντα. Έχουν ανάγκη τις σιωπές και ατέλειωτες ώρες συνομιλίας με τον εαυτό τους οι ποιητές και γενικά όσοι ασχολούνται με την τέχνη. Είναι μια επώδυνη, εσωτερική διαδικασία, θα έλεγα, από τη σύλληψη της ιδέας μέχρι τη μετουσίωσή της σε λέξεις. Τώρα, ως προς τον δεύτερο χαρακτηρισμό, νομίζω πως δεν θα συμφωνήσω. Λίγο απόμακροι, μπορεί και ιδιόρρυθμοι. Ωστόσο και οι ποιητές απλοί, καθημερινοί άνθρωποι είναι.

7.Στη «Λευκή Σελίδα» κυριαρχεί η μελαγχολία. Για ποιο λόγο;

 Νομίζετε; Εγώ θα έλεγα πως μπορεί να ενυπάρχει σε κάποιους στίχους ή και ποιήματα αλλά δεν είναι κυρίαρχη. Ίσως να ήταν πιο διακριτή στα «Σημάδια για το δρόμο», την πρώτη μου ποιητική συλλογή. Από την άλλη, η χαρά ή και η ευτυχία δεν έχουν ανάγκη από καταγραφές. Εισβάλλουν στις ζωές μας κάποιες φορές και τις συνεπαίρνουν. Κι έτσι, λοιπόν, αφήνουν το πεδίο ελεύθερο για τις πιο συχνές συναισθηματικές καταστάσεις, που είναι η λύπη, η διάψευση, η δυστυχία. Εξάλλου και ο Μπωντλαίρ είχε πει «Δεν μπορώ να συλλάβω κάποιο τύπο ομορφιάς, στον οποίο δεν υπάρχει μελαγχολία».

8.Ανεξαρτήτως τούτου, φεγγοβολούν και αναλαμπές χαράς, ελπίδας και αισιοδοξίας. Όπως η Άνοιξη, για παράδειγμα.

Πέρα από τον τίτλο που εμπεριέχει μηνύματα ελπίδας, νομίζω πως σε αυτή τη συλλογή είναι διάχυτη η αισιοδοξία. Πέρα από τον πόνο της απώλειας, πέρα από την οδύνη και τον σπαραγμό για τη δυστυχία του κόσμου, αχνοφέγγει η ανατολή της ομορφιάς. Και η Άνοιξη, ναι, διατρέχει αρκετές από τις σελίδες της συλλογής. Κατάφερε να «κλέψει την παράσταση» και να κυριαρχήσει. Άνοιξη είναι αυτή, κάνει ό,τι θέλει. «Πάντα σε περιμένει μια άνοιξη./Φτάνει ν΄ ακολουθήσεις τα σημάδια της…».Και τα σημάδια της, μόνο οι μυημένοι μπορούν να τα ακολουθήσουν…

9.Να υποθέσω ότι είναι και η αγαπημένη σας εποχή;

Όχι ακριβώς. Αγαπημένες μου είναι όλες οι εποχές και δεν θέλω να έχουμε κακοφανίσματα με τις υπόλοιπες. Η καθεμιά για τη δική της ομορφιά. «Αγαπώ τους μήνες με τα ρω/γιατί έχουν το υγρό των ματιών σου…», «τα φθινόπωρα που δεν ήταν της λύπης…», «αγαπώ τις μέρες του καλοκαιριού που αλητεύουν…» αλλά και «και τον ήχο της βροχής που γαληνεύει το πρόσωπο της νύχτας…».

Ωστόσο, όπως είπα και πιο πάνω, λες και εισέβαλε στη Λευκή Σελίδα η άνοιξη και κατάφερε να επικρατήσει. Ανέκαθεν ασκούσε μια ιδιαίτερη γοητεία πάνω μου αυτή η εποχή. Είναι ένα αληθινό θαύμα να παρακολουθείς το ζωντάνεμα και την αναγέννηση της φύσης, το ξεδίπλωμα της ελπίδας, την κατάφαση της ζωής.

****