13 Οκτ 2022

Ευσταθία Δήμου:Εύα Νεοκλέους,Λευκή Σελίδα,Το Ροδακιό

 

https://www.periou.gr/%ce% 

Ευσταθία Δήμου:Εύα Νεοκλέους,Λευκή σελίδα, Το Ροδακιό, Αθήνα 2020

Φέροντας τον ενδεικτικό τίτλο Λευκή σελίδα η πρόσφατη συλλογή της Εύας Νεοκλέους συστήνει μια άκρως τρυφερή και ευαίσθητη ποιητική φωνή που επιδιώκει και θέλει να μιλήσει απλά, να τεχνουργήσει δηλαδή τα ποιήματά της αποφεύγοντας τα περιττά στολίδια που θα ενίσχυαν την αναγνωστική ανταπόκριση προς την κατεύθυνση του ενθουσιασμού και της εκ-πληξης, μιας λίγο πολύ ηθελημένης παγίδευσης μέσα σε λεκτικούς τρόπους και τόπους που απέχουν κατά πολύ από το γνώριμο και το καθημερινό.

 Αντί γι’ αυτό επιλέγει τη λιτή, άμεση και ευθεία ποιητική έκφραση η οποία, σε συνδυασμό με τη λιτότητα των εκφραστικών μέσων και το ολιγόστιχο των ποιημάτων, διαμορφώνει ένα οικείο ποιητικό πεδίο προσελκύοντας τον αναγνώστη και κάνοντάς τον να αισθανθεί ότι η ποίηση είναι μια καθαρά ανθρώπινη υπόθεση, πόρρω απομακρυσμένη από τη θρυλούμενη δυσκολία και το απροσπέλαστο των νοημάτων.

Γιατί πράγματι στην περίπτωση της Νεοκλέους υπηρετείται και προβάλλεται αυτή ακριβώς η πτυχή του ποιητικού λόγου, η γειτνίασή του δηλαδή με τον τρόπο και τη μέθοδο των δημιουργών εκείνων που θέλησαν να τεχνουργήσουν γέφυρες επικοινωνίας με τον αναγνώστη, να του δημιουργήσουν τη διάθεση και την τάση να γίνει κοινωνός των αισθημάτων και των σκέψεων τους, φτάνοντας έτσι στην ενσυναίσθηση, σε μια κατανοητική και αλληλέγγυα σχέση μαζί τους.

     Από τους στίχους της Νεοκλέους δε λείπει ο ρομαντισμός ως πρόθεση και ως πραγμάτωση μαζί. Πρόκειται όμως για έναν ιδιότυπο ρομαντισμό από τη στιγμή που αυτός συνδυάζεται με την απλότητα και το απροσποίητο των ποιημάτων. Έτσι τόσο στο επίπεδο της έκφρασης όσο και σε αυτό του περιεχομένου και των νοημάτων ο ρομαντισμό αυτός καταλήγει σε μια τρυφερότητα που όχι μόνο δεν αποκρύπτεται και δεν αποσιωπάται, αλλά αντίθετα προβάλλει με ιδιαίτερη ένταση και θέρμη. Πρόκειται ουσιαστικά για μια διαφορετική και διαφοροποιημένη ποιητική προσέγγιση κυρίως αν συγκριθεί με το ποιητικό παρόν και αυτό που υιοθετεί ο σύγχρονος ποιητικός τρόπος ο οποίος αρέσκεται πολύ περισσότερο στην οξεία, ενίοτε δριμεία, έκφραση, στην αιχμηρότητα του λόγου και στην αποχή από οποιουδήποτε είδους ρομαντικό τόνο.

Αυτή ακριβώς η κατίσχυση μιας ποίησης και μιας ποιητικής που απέχει από την εστίαση, τουλάχιστον στην επιφάνεια των συνθέσεων, στην τρυφερή όψη των πραγμάτων και του ανθρώπου καθιστά το βιβλίο της Νεοκλέους μια πραγματική παρένθεση και ένα διάλειμμα μέσα στο σύγχρονο ποιητικό γίγνεσθαι η οποία λειτουργεί λυτρωτικά, αποφορτίζοντας τον αναγνώστη και τοποθετώντας τον σε ένα νέο ποιητικό πλαίσιο εκεί όπου η απλή –όχι απλοϊκή- έκφραση και εξωτερίκευση έχουν τον πρώτο λόγο. Γιατί, πράγματι, η εντύπωση που αποκομίζει κανείς περιδιαβάζοντας τα ποιήματα είναι αυτή μιας ροής και μιας εκτύλιξης του λόγου ο οποίος μοιάζει να πλάθεται την ώρα που μορφοποιείται ως σκέψη, ως απολογία και απολογισμός μαζί της ζωής, του κόσμου, του ανθρώπου, της ίδιας της ποιητικής συνείδησης όπως αυτή ορίζεται και ορίζει τον εαυτό της μέσα από τα πρόσωπα και τα περιστατικά του βίου της.

 Από αυτό ακριβώς το στοιχείο προκύπτει και ο αυτοαναφορικός χαρακτήρας των ποιημάτων της που μοιάζουν στ’ αλήθεια απόλυτα προσωπικά, έχουν όμως απομακρυνθεί από τον κίνδυνο να αποτελέσουν προσωπικές καταθέσεις που αφήνουν αδιάφορο και ξένο τον αναγνώστη. Αντίθετα, μετατρέπονται σε ατόφια κειμενικά κομμάτια που προσλαμβάνονται υπό το πρίσμα της αναλογίας ή της αντιστοιχίας με τα αντίστοιχα βιώματα που ο αποδέκτης μπορεί να έχει ή, ακόμη περισσότερο, μπορεί να φαντασιωθεί, να φανταστεί, να ατενίσει με τη δύναμη της δημιουργικής του σκέψης και του κεντρίσματος το οποίο προσφέρει το λεκτικό υλικό που αποτελεί το ποίημα. Η μέθοδος και η διαδικασία αυτή υποβοηθείται σημαντικά από τις θεματικές δεξαμενές στις οποίες ανατρέχει η ποιήτρια και οι οποίες αγγίζουν όλο το φάσμα του βίου όπως αυτό συσπειρώνεται και συμπυκνώνεται στον έρωτα, την τέχνη, τις αγαπητικές σχέσεις, το χρόνο και το φυσικό περιβάλλον. Δεν είναι τυχαίο που η ποιήτρια καταφεύγει στην εκτεταμένη χρήση των αποσιωπητικών, ενός σημείου στίξης δηλαδή που διαμορφώνει μια ευθεία οδό προς τον αναγνώστη καλώντας τον να διασχίσει τον δρόμο από το ποίημα μέχρι τον εαυτό του και από εκεί να ξεκινήσει μια νέα πορεία προς τον κόσμο έχοντας όμως πάντα στις αποσκευές του το σημείο από το οποίο ξεκίνησε η δημιουργία και η ανάγνωση.

Απόλυτα ανθρώπινη λοιπόν η ποιητική συλλογή της Νεοκλέους, ντύνεται την απλότητα και το απροσποίητο της σκέψης και της έκφρασης, την ειλικρίνεια του αισθήματος γι’ αυτό και μπορεί να διαβαστεί δίχως ένταση, υπό το κράτος της γαλήνης και της ηρεμίας που τόσο έχει ανάγκη ο σύγχρονος άνθρωπος. Αυτό βέβαια δε σημαίνει ότι τα ποιήματά της δεν εμφορούνται από το πάθος και την αγωνία της ύπαρξης, από το (απο)γειωτικό αίσθημα του έρωτα, από τη δύναμη και τη δυναμική της σκέψης όταν αυτή δοκιμάζει να μεταμορφώσει τον κόσμο σε ποίημα που θα καταυγάζει την αλήθεια και την ομορφιά του. Ίσα ίσα που αυτά προβάλλουν ξεκάθαρα όπως, όμως, έχουν τεθεί υπό έλεγχο και ισορροπία.

**** 

Σημείωση:Το κείμενο δημοσιεύτηκε στο Περί Ου,την 1η Οκτωβρίου 2022.

Θερμές ευχαριστίες στην Ευσταθία Δήμου για τη βιβλιοκριτική και στο Περί Ου για τη δημοσίευση. 

7 Οκτ 2022

Η παρουσίαση της "Λευκής Σελίδας" της Εύας Νεοκλέους, στο Σπίτι της Κύπρου


 



https://diavlos.grnet.gr/room/1607?eventid=12710&vod=11412_session

 

 
Το Σπίτι της Κύπρου και οι εκδόσεις ΤΟ ΡΟΔΑΚΙΟ
παρουσίασαν την Τετάρτη 28 Σεπτεμβρίου στις 7μ.μ.
την ποιητική μου συλλογή «Λευκή Σελίδα».
Η εκδήλωση άρχισε με χαιρετισμό από την Σοφία Βλάχου-Γαρπόζη , λειτουργό στο Σπίτι της Κύπρου. Ακολούθησε χαιρετισμός από την εκδότρια Τζούλια Τσιακίρη.
Κριτικές τους για το βιβλίο διάβασαν:
Η Δρ φιλολογίας, συγγραφέας, κριτικός λογοτεχνίας Αγάθη Γεωργιάδου.
Ο Κωνσταντίνος Μάντης, φιλόλογος, συγγραφέας.
Η συγγραφέας και φιλόλογος Ελένη Πατσιατζή.
Ο Γιώργος Φράγκος, ποιητής και κριτικός λογοτεχνίας.
-Ποιήματα απάγγειλαν η Ελένη Πατσιατζή και η Ματίνα Πάντζαλη.
-Την παρουσίαση συντόνισε η Μαίρη Σταυρινίδου-Ευθυμίου, εκπαιδευτικός, συγγραφέας
-Η εκδήλωση διανθίστηκε με τραγούδια από το μουσικό σχήμα με τους:
Δήμητρα Ντουρουντά πιάνο, Θοδωρή Χοχτούλα κιθάρα, Ματίνα Πάντζαλη τραγούδι και Νίκο Κουρεμένο μπουζούκι.
 

 ****

Η αντιφώνησή μου στην εκδήλωση:

Ποίηση δεν είναι…

Δεν είναι η ποίηση

θαυμαστικά φτιασιδωμένα

 να τα περιφέρουν σε συνάξεις,

στιχάκια με λεξούλες γλυκερές

να συμπληρώνουν

βιογραφικά ατάλαντων.

Είναι η ποίηση καημός

κι οι λέξεις της πληγές

που αναβρύζουν αίμα.

Δεν έχει ανάγκη

 από ορισμούς η ποίηση,

μην επιμένετε…

έχει δικό της τρόπο

να ορίζει τις σιωπές …

 Εύα Νεοκλέους,Λευκή Σελίδα,Εκδ. Το Ροδακιό


Είναι η ποίηση καημός κι οι λέξεις της πληγές που αναβρύζουν αίμα. Από τα σημάδια για το δρόμο και τις πινελιές που χάραζα στα σύννεφα κύλησαν αιώνες με αποσιωπητικά ανήσυχα. Κύλησαν χρόνια χωρίς αριθμούς μέχρι να ξεπροβάλει η λευκή σελίδα και να  κλέψει την παράσταση. Ό,τι μεσολάβησε ήταν λυπημένες λέξεις, αντικαταστάτριες αυταπάτες και καταγραφές σιωπών. Ήταν ουράνια τόξα σε άσωστους ουρανούς και μυρωδιές από ανθισμένο  γιασεμί.

Πέρασαν άπειρα χρόνια και τα μυστικά της άνοιξης μου φανερώθηκαν. Με το φεγγάρι να μου κλείνει το μάτι και με τη φύση να μου χαμογελά. Με την ελπίδα να αχνοφέγγει. Κι  εγώ, προσδοκώντας, να ονειρεύομαι ένα αύριο με λευκές σελίδες που θα γράφουν οι άνθρωποι για τις ομορφιές του κόσμου…

Ευχαριστώ τις Πολιτιστικές Υπηρεσίες του Υφυπουργείου Πολιτισμού και το Σπίτι της Κύπρου για τη στήριξη και τη φιλοξενία της εκδήλωσης.

Τις εκδόσεις ΤΟ ΡΟΔΑΚΙΟ και την Τζούλια Τσιακίρη που εμπιστεύτηκε τη Λευκή Σελίδα μου και προχώρησε στην έκδοσή της.

Ένα μεγάλο ευχαριστώ στις αγαπημένες φίλες Αγάθη Γεωργιάδου και Ελένη Πατσιατζή που μου κάνουν την τιμή να παρουσιάσουν και αυτή την ποιητική μου συλλογή στην Αθήνα, όπως και πριν μερικά χρόνια την πρώτη. Στον ξεχωριστό φίλο, Κωνσταντίνο Μάντη που με  τιμά  με τις αναρτήσεις στίχων μου στο ιστολόγιο και στα βιβλία του. Ιδιαίτερες ευχαριστίες και στον αγαπητό φίλο ποιητή Γιώργο Φράγκο που ταξίδεψε από την Κύπρο μου για να μιλήσει για τη Λευκή Σελίδα.

Μια ζεστή αγκαλιά  για την Ελένη Πατσιατζή και την Ματίνα Πάντζαλη για τις αισθαντικές, μοναδικές ερμηνείες των στίχων μου.

Πολλές ευχαριστίες στο μουσικό σχήμα με τους Δήμητρα Ντουρουντά, Θοδωρή Χοχτούλα, Ματίνα Πάντζαλη και Νίκο Κουρεμένο που έντυσαν με τις υπέροχες μελωδίες τους την αποψινή βραδιά.

Ευχαριστώ ιδιαίτερα και τη Μαίρη Σταυρινίδου Ευθυμίου για τον συντονισμό της εκδήλωσης αλλά και για τη βοήθεια στη διοργάνωση.

Ευχαριστώ,τέλος, και όλους εσάς που είσαστε απόψε εδώ μαζί μου και μοιραστήκατε το πρώτο ταξίδι της Λευκής Σελίδας, εδώ στην πόλη που αγαπώ ιδιαίτερα. Ομολογώ πως είμαι ιδιαίτερα συγκινημένη απόψε κι αυτό γιατί περάσαμε όλοι δύσκολα τα τρία τελευταία χρόνια της πανδημίας. Ανάμεσα σε καραντίνες, lockdown, φόβο και πολλές παράπλευρες απώλειες. Η Λευκή Σελίδα είχε την ατυχία να κυκλοφορήσει τον Μάρτιο του 2020 με ό,τι αυτό συνεπάγεται. Κι από τότε περίμενε κι αυτή τις ελεύθερες μέρες, τις μέρες χωρίς αυστηρά πρωτόκολλα για να μπορέσει  να πάρει τον δρόμο της. Εύχομαι να ανατείλουν μέρες καλύτερες από δω και πέρα. Για όλους…

 ****


 

 Σημ. Θα ακολουθήσουν και άλλες αναρτήσεις με τις κριτικές και φωτογραφικό υλικό