Στον Τάσο Λειβαδίτη

 

Πηγή:ert.gr

Τάσος Λειβαδίτης (1922-1988)

Μια ανάρτηση αφιερωμένη στον ποιητή, με αφορμή τη συμπλήρωση τριάντα έξι χρόνων από το θάνατό του.

Ίσως κάτι υποψιαζόταν όταν έγραφε στη συλλογή του "Εγχειρίδιον Ευθανασίας":

Κι εγώ χρειάζομαι τη βοήθεια του Θεού

- Κύριε, βοήθησέ με,του λέω,χάνομαι.

- Μα αυτή είναι η βοήθειά μου-να χαθείς...

 

Ο ποιητής γεννήθηκε στις 20 Απρ. 1922 και πέθανε στις 30 Οκτ. 1988,σε ηλικία 66 ετών.Ένας ποιητής που υπερασπίστηκε με την ποίηση αλλά και τη ζωή του την ανθρωπιά,την ειρήνη,τη δικαιοσύνη,την ελευθερία,την αξιοπρέπεια,το χρέος για μη ένδοση.

 

Το ποιητικό  έργο του Λειβαδίτη αποτελεί πολύτιμη παρακαταθήκη. Επίκαιρο και διαχρονικό, λειτουργεί ως υπόμνηση της ανθρωπιάς και του οράματος.

«ΤΑ ΝΕΑ», 31.10.1988, Ιστορικό Αρχείο «ΤΟ ΒΗΜΑ» | «ΤΑ ΝΕΑ»

 

Απλοί στίχοι
Ένα σπίτι για να γεννηθείς
ένα δέντρο για ν’ ανασάνεις
ένας στίχος για να κρυφτείς
ένας κόσμος για να πεθάνεις.

****

 

Αντίο
Κάποτε μια νύχτα θ΄ ανοίξω τα μεγάλα κλειδιά των τρένων για να
περάσουν οι παλιές μέρες
οι κλειδούχοι θα ΄χουν πεθάνει, στις ράγιες

θα φυτρώνουν μαργαρίτες απ΄ τα παιδικά μας πρωινά
κανείς δεν έμαθε ποτέ πως έζησα, κουρασμένος

 από τους τόσους χειμώνες
τόσα τρένα που δεν σταμάτησαν πουθενά,

τόσα λόγια που δεν ειπώθηκαν,
οι σάλπιγγες βράχνιασαν, τις θάψαμε στο χιόνι
που είμαι; γιατί δεν παίρνω απάντηση στα γράμματά μου;
κι αν νικηθήκαμε δεν ήταν απ΄ την τύχη ή τις αντιξοότητες,

αλλά απ’ αυτό το πάθος μας για κάτι πιο μακρινό
κι ο αγέρας που κλείνει απότομα τις πόρτες

και μένουμε πάντοτε έξω
όπως απόψε σε τούτο το ερημικό τοπίο που παίζω την τυφλόμυγα με
τους νεκρούς μου φίλους.
Όλα τελειώνουν κάποτε. Λοιπόν, αντίο! Τα πιο ωραία ποιήματα
δεν θα γραφτούν ποτέ….
Τάσος Λειβαδίτης

 

Αν θέλεις να λέγεσαι άνθρωπος

δεν θα πάψεις ούτε στιγμή ν΄αγωνίζεσαι για την ειρήνη και

για το δίκαιο.

Θα βγείς στους δρόμους, θα φωνάξεις, τα χείλια σου θα

ματώσουν απ΄τις φωνές

το πρόσωπό σου θα ματώσει από τις σφαίρες - μα ούτε βήμα πίσω.

Κάθε κραυγή σου μια πετριά στα τζάμια των πολεμοκάπηλων

Κάθε χειρονομία σου σα να γκρεμίζει την αδικία.

Και πρόσεξε: μη ξεχαστείς ούτε στιγμή.

Έτσι λίγο να θυμηθείς τα παιδικά σου χρόνια

αφήνεις χιλιάδες παιδιά να κομματιάζονται την ώρα που παίζουν ανύποπτα στις πολιτείες

μια στιγμή αν κοιτάξεις το ηλιοβασίλεμα

αύριο οι άνθρωποι θα χάνουνται στη νύχτα του πολέμου

έτσι και σταματήσεις μια στιγμή να ονειρευτείς

εκατομμύρια ανθρώπινα όνειρα θα γίνουν στάχτη κάτω από τις οβίδες.

Δεν έχεις καιρό

δεν έχεις καιρό για τον εαυτό σου

αν θέλεις να λέγεσαι άνθρωπος.



Αν θέλεις να λέγεσαι άνθρωπος

μπορεί να χρειαστεί ν΄αφήσεις τη μάνα σου, την αγαπημένη

ή το παιδί σου.

Δε θα διστάσεις.

Θ΄απαρνηθείς τη λάμπα σου και το ψωμί σου

Θ΄απαρνηθείς τη βραδινή ξεκούραση στο σπιτικό κατώφλι

για τον τραχύ δρόμο που πάει στο αύριο.

Μπροστά σε τίποτα δε θα δειλιάσεις κι ούτε θα φοβηθείς.

Το ξέρω, είναι όμορφο ν΄ακούς μια φυσαρμόνικα το βράδυ,

να κοιτάς έν΄ άστρο, να ονειρεύεσαι

είναι όμορφο σκυμένος πάνω απ΄το κόκκινο στόμα της αγάπης σου

Να την ακούς να σου λέει τα όνειρα της για το μέλλον.

Μα εσύ πρέπει να τ΄αποχαιρετήσεις όλ΄αυτά και να ξεκινήσεις

γιατί εσύ είσαι υπεύθυνος για όλες τις φυσαρμόνικες του κόσμου,

για όλα τ΄άστρα, για όλες τις λάμπες και

για όλα τα όνειρα

αν θέλεις να λέγεσαι άνθρωπος.



Αν θέλεις να λέγεσαι άνθρωπος

μπορεί να χρειαστεί να σε κλείσουν φυλακή για είκοσι ή

και περισσότερα χρόνια

μα εσύ και μες στη φυλακή θα θυμάσαι πάντοτε την άνοιξη,

τη μάνα σου και τον κόσμο.

Εσύ και μες απ΄ το τετραγωνικό μέτρο του κελλιού σου

θα συνεχίσεις τον δρόμο σου πάνω στη γη .

Κι΄ όταν μες στην απέραντη σιωπή, τη νύχτα

θα χτυπάς τον τοίχο του κελλιού σου με το δάχτυλο

απ΄ τ΄ άλλο μέρος του τοίχου θα σου απαντάει η Ισπανία.

Εσύ, κι ας βλέπεις να περνάν τα χρόνια σου και ν΄ ασπρίζουν

τα μαλλιά σου

δε θα γερνάς.

Εσύ και μες στη φυλακή κάθε πρωί θα ξημερώνεσαι πιο νέος

Αφού όλο και νέοι αγώνες θ΄ αρχίζουνε στον κόσμο

αν θέλεις να λέγεσαι άνθρωπος



Αν θέλεις να λέγεσαι άνθρωπος

θα πρέπει να μπορείς να πεθάνεις ένα οποιοδήποτε πρωινό.

Αποβραδίς στην απομόνωση θα γράψεις ένα μεγάλο τρυφερό

γράμμα στη μάνα σου

Θα γράψεις στον τοίχο την ημερομηνία, τ΄αρχικά του ονόματός σου και μια λέξη : Ειρήνη

σα να γραφες όλη την ιστορία της ζωής σου.

Να μπορείς να πεθάνεις ένα οποιοδήποτε πρωινό

να μπορείς να σταθείς μπροστά στα έξη ντουφέκια

σα να στεκόσουνα μπροστά σ΄ολάκαιρο το μέλλον.

Να μπορείς, απάνω απ΄την ομοβροντία που σε σκοτώνει

εσύ ν΄ακούς τα εκατομμύρια των απλών ανθρώπων που

τραγουδώντας πολεμάνε για την ειρήνη.

Αν θέλεις να λέγεσαι άνθρωπος

 

 

Φθινόπωρο

Ονειρεύομαι ένα άγαλμα να κλαίει μες στην ομίχλη,

έναν φυλακισμένο να τραγουδά,

μια γυναίκα να μην κλέβει τα χρόνια της,

ένα παιδί που να μη ρωτά.

Το φθινόπωρο θα μαζέψω όλα τα φύλλα στην πόρτα μου

να γείρει η χαμένη ζωή μου.
****
Φθινοπωρινό σούρουπο

Βράδιαζε και στο βάθος του φθινοπωρινού δρόμου λιγόστευε

όλο και πιο πολύ το φως

σα να τέλειωνε για πάντα ο κόσμος.

Τάσος Λειβαδίτης
Τα χειρόγραφα του φθινοπώρου