Με αφορμή τη βράβευση του Τίτου Πατρίκιου και του Μένη Κουμανταρέα από την Ακαδημία Αθηνών, το σημερινό αφιέρωμα.Σε επόμενη ανάρτηση θα γίνει αφιέρωμα και στον Μένη Κουμανταρέα.
"Τίτος Πατρίκιος, Μένης Κουμανταρέας: η επίγευση της βράβευσης"
Δύο κορυφαίοι Έλληνες λογοτέχνες, ο ένας στο πεδίο της ποίησης και ο άλλος στο πεδίο της πεζογραφίας, ο Τίτος Πατρίκιος και ο Μένης Κουμανταρέας, τιμήθηκαν για το σύνολο του έργου τους από την Ακαδημία Αθηνών για το 2008. Λίγο πριν από την επίσημη τελετή των βραβείων απάντησαν στην «Κ» στο ερώτημα τι σημαίνει η βράβευσή τους από την Ακαδημία Αθηνών:
Τίτος Πατρίκιος: «Δεν έχω τιμηθεί πολλές φορές. Από τα 16 ποιητικά βιβλία που έχω βγάλει από το ’54 έως προχθές, κανένα δεν έχει βραβευτεί. Μόνο το 1994 τιμήθηκα με το Μεγάλο Κρατικό Βραβείο για το σύνολο του έργου μου. Περισσότερο έχω τιμηθεί στο εξωτερικό, στην Ιταλία, τη Γαλλία, τη Γερμανία… Στην Ιταλία με ανακήρυξαν καβαλιέρε, τον τίτλο που έχει και ο Μπερλουσκόνι. Και σήμερα έρχεται η Ακαδημία. Είναι ένα βραβείο που δεν το ζήτησα, δεν το προκάλεσα. Το αποδέχτηκα, και στοιχειώδης ευγένεια απαιτεί να ευχαριστήσεις αυτούς που σου το έδωσαν. Βεβαίως μου προξένησε και χαρά. Μάλιστα, είναι μερικές φορές που αισθάνεσαι στο περιθώριο, που κάποια πράγματα σε κάνουν να αισθάνεσαι ότι υπάρχεις. Είναι ενδιαφέρον ότι ένας θεσμός καθεστωτικός, όπως η Ακαδημία, επιβραβεύει μια τέχνη περιθωριακή όπως η ποίηση. Το ότι βραβεύεται αυτή η περιθωριακή τέχνη είναι κάτι σημαντικό».
Μένης Κουμανταρέας: «Κανένα βραβείο δεν έχει τέτοια βαρύτητα όσο η βράβευση από το κοινό. Οπωσδήποτε έρχεται ως επιστέγασμα, αλλά χωρίς να μου στερεί και μια μελαγχολία, ότι ως εδώ… πληρώσαμε! Οπωσδήποτε είναι μια βράβευση που τη σκιάζουν τα καπνογόνα, οι δολοφονικές σφαίρες και τώρα τα γεγονότα στη Μέση Ανατολή».
Πηγή:www.kathimerini.gr/(31/12/2008)
Δύο κορυφαίοι Έλληνες λογοτέχνες, ο ένας στο πεδίο της ποίησης και ο άλλος στο πεδίο της πεζογραφίας, ο Τίτος Πατρίκιος και ο Μένης Κουμανταρέας, τιμήθηκαν για το σύνολο του έργου τους από την Ακαδημία Αθηνών για το 2008. Λίγο πριν από την επίσημη τελετή των βραβείων απάντησαν στην «Κ» στο ερώτημα τι σημαίνει η βράβευσή τους από την Ακαδημία Αθηνών:
Τίτος Πατρίκιος: «Δεν έχω τιμηθεί πολλές φορές. Από τα 16 ποιητικά βιβλία που έχω βγάλει από το ’54 έως προχθές, κανένα δεν έχει βραβευτεί. Μόνο το 1994 τιμήθηκα με το Μεγάλο Κρατικό Βραβείο για το σύνολο του έργου μου. Περισσότερο έχω τιμηθεί στο εξωτερικό, στην Ιταλία, τη Γαλλία, τη Γερμανία… Στην Ιταλία με ανακήρυξαν καβαλιέρε, τον τίτλο που έχει και ο Μπερλουσκόνι. Και σήμερα έρχεται η Ακαδημία. Είναι ένα βραβείο που δεν το ζήτησα, δεν το προκάλεσα. Το αποδέχτηκα, και στοιχειώδης ευγένεια απαιτεί να ευχαριστήσεις αυτούς που σου το έδωσαν. Βεβαίως μου προξένησε και χαρά. Μάλιστα, είναι μερικές φορές που αισθάνεσαι στο περιθώριο, που κάποια πράγματα σε κάνουν να αισθάνεσαι ότι υπάρχεις. Είναι ενδιαφέρον ότι ένας θεσμός καθεστωτικός, όπως η Ακαδημία, επιβραβεύει μια τέχνη περιθωριακή όπως η ποίηση. Το ότι βραβεύεται αυτή η περιθωριακή τέχνη είναι κάτι σημαντικό».
Μένης Κουμανταρέας: «Κανένα βραβείο δεν έχει τέτοια βαρύτητα όσο η βράβευση από το κοινό. Οπωσδήποτε έρχεται ως επιστέγασμα, αλλά χωρίς να μου στερεί και μια μελαγχολία, ότι ως εδώ… πληρώσαμε! Οπωσδήποτε είναι μια βράβευση που τη σκιάζουν τα καπνογόνα, οι δολοφονικές σφαίρες και τώρα τα γεγονότα στη Μέση Ανατολή».
Πηγή:www.kathimerini.gr/(31/12/2008)
Το ποίημα "Οφειλή" ανήκει στη συλλογή Μαθητεία(1963), που περιέχει ποιήματα της περιόδου 1952-1962.Αφετηρία της έμπνευσης του ποιητή φαίνεται πως είναι το γεγονός ότι την περίοδο της Κατοχής επρόκειτο να εκτελεστεί από συνεργάτες των Γερμανών, αλλά γλίτωσε την τελευταία στιγμή.
Για τον Τίτο Πατρίκιο:www.ert-archives.gr/wpasV2/public/p02-view.aspx?titleid=4737&action=mView&mst=00:00:00:00
Οφειλή
Μέσα από τόσο θάνατο που έπεσε και πέφτει,
πολέμους, εκτελέσεις, δίκες, θάνατο κι άλλο θάνατο
αρρώστια, πείνα, τυχαία δυστυχήματα,
δολοφονίες από πληρωμένους εχθρών και φίλων,
συστηματική υπόσκαψη κ' έτοιμες νεκρολογίες
είναι σα να μου χαρίστηκε η ζωή που ζω.
Δώρο της τύχης, αν όχι κλοπή απ' τη ζωή άλλων,
γιατί η σφαίρα που της γλίτωσα δε χάθηκε
μα χτύπησε το άλλο κορμί που βρέθηκε στη θέση μου.
'Έτσι σα δώρο που δεν άξιζα μου δόθηκε η ζωή
κι όσος καιρός μου μένει σαν οι νεκροί να μου τον χάρισαν
για να τους ιστορήσω.
Τίτος Πατρίκιος
Τίτος Πατρίκιος
1 σχόλιο:
Θυμίζω ότι το πρώτο ποίημα του Τίτου Πατρίκιου δημοσιεύτηκε το 1943. Και η ποιητική και ευρύτερα συγγραφική του δημιουργία συμπλήρωσε αισίως και αδιαλείπτως τις έξι και πλέον δεκαετίες.
Οφειλόμενη λοιπόν η τιμή της ελληνικής πολιτείας προς ένα ποιητή και πολίτη με συνεχή παρουσία και προσφορά στους κοινωνικούς και πολιτιστικούς αγώνες του ελληνισμού και όλων των καταπιεσμένων του πλανήτη Γη.
Πολύ καλή η πρωτοβουλία των ΕΠΙΣΗΜΑΝΣΕΩΝ να αναδείξει τη βράβευση.
Ενδεικτικά αναφέρω δύο δεδομένα της βιβλιογραφίας που χαρακτηρίζονται από ποιότητα και ιδιαίτερο ενδιαφέρον:
Το αφιερωματικό τεύχος του κυπριακού περιοδικού λόγου, τέχνης και προβληματισμού ΑΝΕΥ, ΤΕΎΧΟς 19, Χειμώνας 2006 με πολλές συνεργασίες για το έργο του ποιητή και με αποκλειστική συνέντευξή του.
Επίσης, τη μελέτη του Παναγιώτη Νούτσου KOINΩNIA, ΠOΛITIKH ΣTPATEYΣH KAI OIHΣH ΓIA TON TITO ΠATPIKIO [εκδ. Σαββάλας, Αθήνα 2006]. Μια έκδοση που αποτελεί εισαγωγή στην ποίηση του Τίτου Πατρίκιου, στην οποία προσεκτικά δίνεται και η ιστορική κατανόηση του κοινωνικού πεδίου της ποίησης του Τ. Πατρίκιου σε σύνδεση με τη θεματολογική ανατομία των συναρμογών της.
Γιώργος Μύαρης
Δημοσίευση σχολίου