 | |||||||||||
| Πρόσκληση της Εκδήλωσης |
Με αφορμή την εκδήλωση παρουσίασης του βιβλίου "Το Τραύμα και οι πολιτικές της Μνήμης" των Γιώργου Κόκκινου,Έλλης Λεμονίδου και Βλάση Αγτζίδη που διοργανώνουν οι εκδόσεις Ταξιδευτής,επανέρχομαι σε μια προηγούμενη ανάρτηση για τον Γιώργο Κόκκινο.
Ο τίτλος ήταν "Τα συγκρουσιακά θέματα στη διδασκαλία της Ιστορίας" και από παράλειψή μου είχε μείνει τότε αναπάντητο το ερώτημα που απηύθυνε ο συνάδελφος Βασίλης Συμεωνίδης στον κ.Κόκκινο.Η παράλειψη δική μου,γιατί ενώ ο κ.Κόκκινος μου είχε στείλει την απάντηση τότε, αμέλησα να την αναρτήσω.Απολογούμαι.
Να τι έγραφε στο σχόλιό του ο Βασίλης Συμεωνίδης:
Ενδιαφέρων ο τρόπος που ο Κόκκινος προσεγγίζει το «τραυματικό και επίμαχο παρελθόν» (του).
Αλληγορία με πολλαπλά σημαινόμενα.
Επομένως, στους φωτισμένους ιστορικούς, κοινωνικούς επιστήμονες, εκπαιδευτικούς, καλλιτέχνες και –ας ελπίσουμε- πολιτικούς αρμόζει μόνο η προετοιμασία των όρων για την αναπόφευκτη διαδοχή στη σκυταλοδρομία της μνήμης, όπως επίσης η πρωτοβουλία και η ευθύνη για τη δημιουργία των νέων συνεκτικών δεσμών, του συγκολλητικού ιστού που θα αντικαταστήσει τη σαπισμένη ψίχα του παλιού συλλογικού εαυτού μας.
Μόνο αν θυμηθούμε το δικό του πρόσφατο επίμαχο παρελθόν μπορούμε να καταλάβουμε.
Αλήθεια, «τόλμησε» (όχι δε ζητώ πράγματα που δε θα έκανα εγώ) να πει κάτι για την επίμαχη απόσυρση του βιβλίου Ιστορίας από τον Πέτρο Ευθυμίου το 2002; http://www.iospress.gr/ios2007/ios20070218.htm
Καταλαβαίνω ότι ο Γιώργος Κόκκινος είναι μία από τις ελπίδες που έχουμε.
Βασίλης Συμεωνίδης
********************
Και να η απάντηση από τον Γιώργο Κόκκινο:
Αγαπητή κυρία Νεοκλέους,
θερμά σας ευχαριστώ για όσα κάνετε για την κοινή μας υπόθεση (συλλογική αυτογνωσία, σφαιρική ιστορική κουλτούρα, αμφισβήτηση νοοτροπιακών αδρανειών, αντιπαράθεση σε μονοδιάστατα σχήματα), αλλά και για την κριτική πρόσληψη και την προώθησή της σκέψης και της διδακτικής πρακτικής που προτείνω. Γνωρίζετε όμως ότι όσα προτείνονται από τους «δαιμονοποιημένους» Κυπρίους ή Ελλαδίτες συναδέλφους φαντάζουν ανατρεπτικά στα μέρη μας, αλλά είναι κοινοί τόποι στο επίπεδο της διεθνούς βιβλιογραφίας. Για τον λόγο αυτό δεν διεκδικώ καμιά πρωτοτυπία πάρεξ το δικαίωμά μου να στοχάζομαι κριτικά και αναστοχαστικά, να επικοινωνώ (και προς τούτο συμβάλλετε και εσείς) με τους συναδέλφους εκπαιδευτικούς και να πολεμάμε από κοινού –σε πείσμα πολλών που μας χωρίζουν- για την επιστημονική προοπτική της διδασκαλίας της ιστορίας, για την κριτική προσπέλαση των ερμηνευτικών σχημάτων που παράγει η Δημόσια ιστορία, καθώς και για τη δημιουργία εστιών αντίστασης σε κάθε μορφή ενιαίας σκέψης.
Ευτυχώς η Ιστορία είναι εγγενώς πολύπλοκη και δεν θα τους κάνει τη χάρη να γίνει υπηρέτης ποικιλώνυμων σκοπιμοτήτων. Σαν την Ελλάδα στο γνωστό εμβατήριο, μόνο λίγο καιρό ξαποσταίνει (δηλαδή αλέθεται στις μυλόπετρες μονοδιάστατων, προκρούστειων, στρεβλών και στρεβλωτικών σχημάτων) και ξανά προς τη δόξα τραβά (δηλαδή τουλάχιστον αντιστέκεται στους θηριοδαμαστές της). Όσο για την προσωπική διάσταση που εμπεριέχεται στην τοποθέτηση του κ. Συμεωνίδη, θα ήθελα να πω μόνο ότι χωρίς την πολλαπλή μου περιπέτεια (τόσο σε σχέση με τις επιλογές της ηγεσίας του ΥΠΕΠΘ το 2002 και όσους συνασπίστηκαν πίσω της όσο και πρόσφατα με εφημερίδες του εθνικολαϊκιστικού χώρου που ψαρεύουν σε θολά νερά και με τηλεαστέρες πολιτικούς που χτίζουν τη σταδιοδρομία τους στην υποκίνηση του φόβου και του ηθικού πανικού), δεν θα έστρεφα ενδεχομένως την προβληματική μου σε ιστορικά τραύματα, ταμπού και επίμαχα ιστορικά γεγονότα. Η εμπλοκή μου αυτή οπωσδήποτε έχει στοιχεία εγω-ιστορίας.
Εξακολουθώ πάντως σε πείσμα όσων με αναγόρευσαν σε υπαρξιακό τους εχθρό ή επιχείρησαν για ιδεολογικούς λόγους να με διασύρουν στον επαγγελματικό μου χώρο, να παραμένω στοχαστικά ενεργός και δυσανεκτικός στην τηλεκατευθυνόμενη βία, έχοντας μάθει, με μεγάλο προσωπικό κόστος βεβαίως, να αντιστέκομαι στη βία, να σέβομαι τον αντίπαλο, να προτάσσω τη νηφαλιότητα και την επιστημοσύνη και να «χορεύω (φοβάμαι χωρίς χάρη) πάνω στο φτερό του καρχαρία». Θα τους νικήσουμε, κυρία Νεοκλέους, κύριε Συμεωνίδη. Θα τους νικήσουμε, γιατί πολεμάμε με γνώμονα την αλήθεια και όχι την αλήθεια μας και τις ιδεοληψίες μας. Το μέλλον είναι μαζί μας.
Ο Όμιλος μας δίνει ηθικές αντοχές και ελπίδα.
Γιώργος Κόκκινος
4 σχόλια:
Ο ιστορικός Γιώργος Κόκκινος είναι μία από τις ελπίδες που έχουμε. Ξεκινώ το σχόλιό μου ανάποδα από το προηγούμενο, έτσι ώστε να αιτιολογήσω την κρίση μου.
Αν στην προηγούμενη φράση μου «ξέχασα» το «κύριος» και αν σ’ αυτήν προσθέτω το «ιστορικός», από τη μια, θέλω να δείξω την ταύτισή μου μεν τη στάση του – κάτι που μου δημιουργεί αίσθηση οικειότητας – και την εμπιστοσύνη – κάτι που μου δημιουργεί αίσθηση ελπίδας.
Είναι σημαντικό για μας τους «ταλαίπωρους» δευτεροβάθμιους δασκάλους (και) της ιστορίας να υπάρχουν ιστορικοί που αναδεικνύουν τους κοινούς τόπους της διεθνούς βιβλιογραφίας, που διεκδικούν το δικαίωμά να στοχάζονται κριτικά και αναστοχαστικά. Είναι σημαντικό, επειδή εμείς έχουμε ως αναφορά το σχολικό βιβλίο του οποίου την αυθεντία είτε υπηρετούμε είτε καλούμαστε να «υπονομεύσουμε». Ας πούμε για παράδειγμα, μέσα στις σχολικές αίθουσες μοιάζει «επικίνδυνο» ακόμα και ένα ερώτημα που υπονοεί ότι το κρυφό σχολειό είναι μύθος• περισσότερο θέλει τόλμη για να πεις ότι δεν υπήρξε. Σ’ αυτήν την στάση που ταράζει συνειδήσεις διαμορφωμένες με ιδεολογήματα χρειαζόμαστε στήριξη. Επίσης, αν ένας ιστορικός, όπως ο Γιώργος Κόκκινος χρειάζεται να διεκδικήσει το δικαίωμα να στοχάζεται κριτικά και αναστοχαστικά, αν αυτό δεν είναι ακόμα αυτονόητο δικαίωμα, τότε σε πόσο πιο δύσκολη θέση βρίσκεται ένας δευτεροβάθμιος της σχολικής αίθουσας;
Νομίζω ότι φτάνουν όσα έγραψα• χρειαζόμαστε τέτοιους ιστορικούς, μας βοηθούν.
Ευχαριστώ και τον ιστορικό Γιώργο Κόκκινο και τη Κύπρια συναδέρφισσα Εύα για τη σημασία που έδωσαν στο σχόλιό μου. Με τιμούν.
υγ. ας μου επιτραπεί μία διαφήμιση: αύριο Τετάρτη 23 Φεβ. ο Σύνδεσμος Φιλολόγων ν. Δράμας "τολμά" να συζητήσει το θέμα της τοπικής ιστορίας και της αξιοποίησής της στη διδακτική πράξη. http://www.alfavita.gr/artro.php?id=23969
Θα παρουσιαστούν σύντομες προτάσεις διδασκαλίας με θέματα «τραυματικά και συγκρουσιακά»,ας πούμε το όνομα και η πληθυσμιακή σύσταση του Νευροκοπίου, η εξέγερση της Δράμας 1941 κλπ. Χωρίς την πρόοδο που συντελέστηκε τα τελευταία χρόνια και στην ελληνική ιστοριογραφία κάτι τέτοιο δε θα ήταν εφικτό.
Διευκρίνιση για το παράδειγμα που χρησιμοποίησα στο προηγούμενο σχόλιό μου. Ίσως διαφαίνεται ότι τα σχολικά βιβλία ιστορίας γράφουν για ύπαρξη κρυφών σχολείων. Δε συμβαίνει κάτι τέτοιο, στο θέμα της παιδείας κατά την τουρκοκρατία η κοινή αντίληψη διαμορφώνεται κυρίως από άλλους «παράγοντες» και όχι από τη διδασκαλία με βάση τα σχολικά βιβλία ιστορίας (με εξαίρεση το βιβλίο της Στ δημοτικού - όχι της Ρεπούση).
Με εκπαιδευτικούς,σαν εσάς,μπορούμε να ελπίζουμε πως η παιδεία ΘΑ ΠΑΕΙ μπροστά!
Κ.
Βασίλη,
τα σχόλιά σου δεν περνούν ποτέ απαρατήρητα.
Είμαι σίγουρη ότι ο κ.Κόκκινος θα διαβάσει και το νέο σου σχόλιο,αφού κυρίως σε εκείνον απευθύνεται.
Σε ό,τι αφορά εμένα,ταυτίζομαι πλήρως με τις εκτιμήσεις/επισημάνσεις σου.
Μας βοηθούν,επίσης,εκπαιδευτικοί σαν εσένα.Και δεν πρόκειται για υπερβολή.
Πολύ ενδιαφέρον το συμπόσιο για την τοπική ιστορία που οργανώσατε στην Δράμα.Βρήκα το υλικό στην alfavita.Νομίζω πως πρέπει να ακολουθήσουμε και άλλοι το παράδειγμά σας.
Ας μου επιτραπεί και μένα μια διαφήμιση(κι ας μην πήρα την άδειά σου).Πρόκειται για τον προσωπικό διαδικτυακό τόπο του Βασίλη Συμεωνίδη:
http://users.sch.gr//symfo/
Είναι,κατά τη γνώμη μου,ένα πολύ χρήσιμο εργαλείο για τον εκπαιδευτικό, με υλικό για τα φιλολογικά και άλλα θέματα,εξαιρετικά πλούσιο.Συγχαρητήρια Βασίλη! Καλή συνέχεια!
Δημοσίευση σχολίου