Η Αγάθη Γεωργιάδου παρουσιάζει την ποιητική συλλογή της Εύας Νεοκλέους "Σημάδια για το δρόμο"

Η σημερινή μας ανάρτηση αποτελεί συνέχεια της προηγούμενης.
Δημοσιεύουμε,όπως είχαμε υποσχεθεί,την παρουσίαση της συλλογής "Σημάδια για το δρόμο", από την Αγάθη Γεωργιάδου.Το κείμενο διαβάστηκε στην εκδήλωση που πραγματοποιήθηκε στο Polis Art cafe στην Αθήνα,στις 17/4/2015.

Βιογραφικό σημείωμα της Αγάθης Γεωργιάδου:
Η Αγάθη Γεωργιάδου κατάγεται από την Κύπρο και είναι Διδάκτορας Φιλολογίας του Πανεπιστημίου του Λονδίνου. Εργάστηκε ως ειδική επιστήμων στο Τμήμα Φιλολογίας του Πανεπιστήμιου Κρήτης και ως μέλος της Ομάδας Λογοτεχνίας στο Κέντρο Εκπαιδευτικής Έρευνας (ΚΕΕ) και στο Παιδαγωγικό Ινστιτούτο (Π.Ι.).  Από το 2007 ως το 2014 υπηρέτησε ως Σχολική Σύμβουλος Φιλολόγων στην Ανατολική Αττική και τη Γ΄ Αθήνας. Συνέγραψε με άλλους συναδέλφους τα Βιβλία Καθηγητή για τα Κείμενα Νεοελληνικής Λογοτεχνίας Α΄, Β΄ & Γ΄ Λυκείου και μετείχε σε Ομάδες εκπόνησης νέων Προγραμμάτων Σπουδών για τη Λογοτεχνία και την Αρχαία Ελληνική Γραμματεία.
Στο προσωπικό συγγραφικό της έργο περιλαμβάνονται βιβλιοπαρουσιάσεις, επιστημονικά άρθρα και εκπαιδευτικά βιβλία στην Αρχαία,  Νεοελληνική και Ευρωπαϊκή Λογοτεχνία, όπως: Διαβάζοντας Κική Δημουλά (2001),  Λογοτεχνικές Διαδρομές (2005),  Ιδανικές φωνές κι αγαπημένες, (2006), Η Ποιητική Περιπέτεια (2006), Η Νέα Ελληνική Λογοτεχνία Α΄ Λυκείου (2014) κ.ά..
*****

Η Αγάθη Γεωργιάδου.Φωτό:Γιάννης Κωβαίος

*****
Εύα Νεοκλέους
Σημάδια για το δρόμο, Ακτίς 2015:

«Σημάδια για τα δρόμο» επέλεξε η Εύα Νεοκλέους για την πρώτη της ποιητική συλλογή. Τίτλος καίριος και πετυχημένος, όχι μόνο γιατί αντανακλά το πνεύμα όλης της συλλογής, αλλά και γιατί σ’ αυτή τη νυχτωμένη εποχή μάς χρειάζονται «σημάδια για το δρόμο», για να μην αποπροσανατολιζόμαστε, για να μην ξεχνάμε, για να θυμόμαστε. Χρειαζόμαστε σημάδια για τους μακρινούς δρόμους των σχέσεων, για τους κοντινούς φίλους και αγαπημένους που ξεμακραίνουν, για όλα όσα μας δένουν με το παρελθόν.
Τι είδους σημάδια; Για την Εύα Νεοκλέους, φεγγάρια γεμάτα ή μισά, ήλιοι λαμπεροί και σύννεφα που χαράζουν πινελιές στον ορίζοντα και εκπέμπουν μηνύματα αγάπης. Σημεία αλάθητα της φύσης, που καθώς τα κοιτάζεις, ξαναζείς τα συναισθήματα που κάποτε ένιωσες, σε μια άλλη στιγμή στο παρελθόν, κοιτώντας ένα άλλο «φεγγάρι» που άφησε μέσα σου βαθιά τα ίχνη του και σε σημάδεψε. Γιατί η λέξη «σημάδια» περιέχει διπλό φορτίο, θετικό και αρνητικό: ίχνη αλλά και τραύματα.
Ακολουθώντας μέσα στη συλλογή τα αχνάρια που αφήνει η ποιήτρια, παρακολουθούμε τη σταδιακή μετουσίωση του συναισθηματικού κλίματος από τη χαρά στην καρτερία, από την ελπίδα στη θλίψη και από την προσμονή στη ματαίωση. Έτσι, μπορούμε να διακρίνουμε στην ποιητική συλλογή τρεις ενότητες. Την πρώτη, την εκτενέστερη, θα την ονόμαζα: «ιχνηλατώντας τον έρωτα», τη δεύτερη, τη συντομότερη, «ανιχνεύοντας τη ματαίωση» και την τρίτη και σημαντικότερη: «ψηλαφώντας τις πληγές».  Ή, για να το πω με όρους της φύσης, που τόσο αγαπά η ποιήτρια, η πρώτη ενότητα αποτελεί την άνοιξη του συναισθήματος, η δεύτερη το ανελέητο καλοκαίρι και η τρίτη τον χειμώνα.
Η πρώτη περιλαμβάνει τα ποιήματα της αθωότητας, στα οποία αποτυπώνεται ένα συναίσθημα διαυγές και φωτεινό, αναπτυγμένο σε μια λατρευτή ομιλούσα σιωπή. Αποτυπώνει έναν έρωτα τρυφερό σαν το λευκό γιασεμί, κινείται σε σκηνικά με πανσελήνους, με ρόδινες ανατολές, όμορφα ηλιοβασιλέματα, γαλάζιους ουρανούς. Το ποιητικό υποκείμενο «χαράζει πινελιές» προσμένοντας το αγαπημένο πρόσωπο να έρθει με τη μορφή του ονείρου για να μεταμορφώσει με τα ζεστά του μάτια τον κόσμο, να τον μετατρέψει σε ποίηση. Όμορφος έρωτας, ένα «απέραντο γαλάζιο», ένα ζεστό αγκάλιασμα, φως που τυφλώνει, χιλιάδες προβολείς που καίνε. Σαπφικό όμως το παράπονο:
[…]
Ποίηση μονάχα εσύ
Κι ας μην το ξέρεις.
        («Ποίηση»)

Το ποιητικό υποκείμενο αναζητά το χάδι του αγαπημένου ή έστω την αίσθηση του χαδιού του, τη λάμψη των ματιών του, την αλήθεια τους. Ανακαλεί τις νύχτες του έρωτα, τις σιωπές, ακόμα και τις λύπες του. Έστω και μετρημένες αυτές οι στιγμές, είναι αρκετές για μιαν αιωνιότητα. Σ’ αυτές τις λίγες αλλά πολύτιμες στιγμές η ποιήτρια γυρνά ξανά και ξανά με σιωπηλό παράπονο. Ο έρωτας με το μοναδικό φιλί του, πέρασε αφήνοντας βαθιά τα σημάδια του, καθοριστικά. Μνήμες, αισθήσεις, ματιές, όνειρα, όλα σκεπάζονται με ένα πέπλο χαρμολύπης.

Μονάχα μια στιγμή
κι εκσφενδονίστηκε το φως
άφατο θαύμα της ιέρωσης.

Μονάχα μια στιγμή
και η ιστορία απεφάνθη.
        («Άτιτλο»)

Σταδιακά, τα σύννεφα μαζεύονται στον ορίζοντα κι αρχίζουν οι ακυρώσεις. Οι γλυκές αγαπημένες σιωπές παγώνουν, «αόρατοι φόβοι» εισχωρούν, ο χρόνος  «ανάμεσα σε δυο φεγγάρια» νεκρώνει. Σ’ αυτή τη δεύτερη φάση, η απόσταση μεγαλώνει και δύσκολα γεμίζει το κενό:

Πρακτικά είναι αδύνατο
να ξεπεράσω την απόσταση.
Μέχρι σε σένα, ωκεανοί χιλιάδες…

Ήταν ανάγκη να επιστρατεύσεις
Τόση γεωγραφία;
        (« Η γεωγραφία των αποστάσεων»)

Τότε, ο λόγος της ποίησης αρχίζει να δείχνει τα δόντια του: επιστρατεύονται λέξεις που ανακαλούν τον Σεφέρη, όπως «εκδίκηση», «πίκρα» «πληγές».
Στην τρίτη ενότητα ποιημάτων, το εσύ συρρικνώνεται, «φθίνουν οι χαρές», «ματώνουν τα φεγγάρια». Δεσπόζει το εγώ, η μοναξιά, η πικρή γεύση:

«Αγαπάς άλλη» τον ρώτησε.
Την άλλη μέρα το πρωί
Ένα πληγωμένο σπουργίτι
Βρέθηκε κουβαριασμένο
σε μια γωνιά της αυλής της.
[…]
        («Το πληγωμένο σπουργίτι»)

Ανακαλώντας τα σκληρά φεγγάρια εκείνου του Αυγούστου, το ποιητικό  υποκείμενο προσπαθεί να ανιχνεύσει τις αιτίες. Τα ερωτήματα όμως αναπάντητα:

ΙΙ
Εκείνο το βράδυ
που δολοφόνησαν τα όνειρα
σε περίμενα…

Μα πώς κατάφερες
Να κρύψεις τα σημάδια
Από το αίμα;
        («Επιλογικό»)

  Απογοήτευση, ματαίωση, διάψευση:

Αφού δεν έχεις και τίποτε
Να προσθέσεις στο φεγγάρι
Μην μπεις στον κόπο.

Έτσι κι αλλιώς
«είμαι καλά»…
    («Λακωνικό»)

Κι η συλλογή κλείνει με ένα ποίημα αφιερωμένο στη μητέρα, την αιώνια μάνα, στην οποία δίνει την υπόσχεση «θα ξανάρθω»…
Συνολικά θεωρημένη, η πρώτη ποιητική απόπειρα της Εύας Νεοκλέους, γεννήθηκε από ένα δυνατό βίωμα, από μια μνήμη ζωντανή και παρούσα, χωρίς όμως ίχνος μνησικακίας για τον χρόνο που εκδικείται προσπαθώντας να ξεθωριάσει πολύτιμα βιώματα. Με την ποιητική γραφή τα διατηρεί ατόφια, έτσι όπως τα γέννησαν στιγμές μοναδικές, ανεπανάληπτες. Τα «Σημάδια για το δρόμο» αφηγούνται μια ιστορία που αντανακλά συναισθήματα αποκρυσταλλωμένα στο «τότε» και προεκτείνονται μέχρι το παρόν. Συναισθήματα που θησαυρίζει και καθαγιάζει, αναβιώνοντάς τα. Φέρουν μαζί τους μια αίσθηση πάλλευκη, εκτυφλωτική και το άρωμα του γιασεμιού και του αγιοκλήματος. Οι λιγοστές αυτές «σταγόνες» του παρελθόντος εξιδανικεύονται, εισχωρούν στους στίχους και τους γεμίζουν με φως:
Ι
Τώρα, σταγόνες ιερότητας
αναδύονται μέσα από το ανείπωτο
γαλάζιο σου
κι η αγιοσύνη αγκαλιάζει
την κατάργηση του χρόνου.
ΙΙ
Τόσο απρόσμενα ομόρφυνες τις μέρες.
Τόσο ανεπαίσθητα μπήκε το φως
κι απάλυνε το γκρίζο…
φτωχή πολύ η ποίηση
για να χωρέσει εσένα!
(«Επιτέλους»)

Είναι μια συλλογή που τη διακρίνει η χαμηλόφωνη ευγένεια των συναισθημάτων. Η φωνή της έχει τη μελαγχολία και το γνήσιο βίωμα της Πολυδούρη. Οι στίχοι της καλοδουλεμένοι, γοητεύουν με την αφοπλιστική απλότητά τους, αποπνέοντας μια λεπτή αίσθηση τρυφερότητας και θλίψης. Ωστόσο, πού και πού, αφήνουν κι ένα ρίγος παγωνιάς και μιαν αίσθηση κενού και ερωτικής απογοήτευσης. Και όμως, ο έρωτας, αν και ματαιωμένος, δεν έχει τη μεγαλοστομία του ρομαντισμού, αλλά τον διακρίνει η σεμνότητα του ειλικρινούς βιώματος. Είναι μια ποίηση ζεστή και ανθρώπινη, λέξεις που σε χαϊδεύουν επιφανειακά αλλά σε διαπερνούν κατάβαθα. Η αφηγήτρια μετρά ένα ένα τα φεγγάρια της, τις μέρες και τις νύχτες της με τις σιωπές τους, χωρίς να σε βαραίνει όμως ψυχολογικά. Σου δείχνει μόνο το δρόμο με τα δικά της σημάδια, με τη δική της ματιά. Καθώς προχωρείς στη συλλογή, ποίημα με ποίημα, στίχο με στίχο, αυτό που σε διαποτίζει σταθερά είναι η πεποίθηση πως οι χαρές και οι λύπες είναι όψεις του ίδιου νομίσματος: της ζωής που αν δεν σου χαρίσει απλόχερα και τα δύο, δεν μπορείς να την εκτιμήσεις όπως πραγματικά της αξίζει. Κι αυτό το πολύτιμο δώρο μας το χαρίζουν τα ποιήματα της Εύας Νεοκλέους.
 Αγάθη Γεωργιάδου 
****
Ευχαριστώ από καρδιάς την καλή και αγαπημένη φίλη Αγάθη,που με την ανάλυσή της πέτυχε να ανιχνεύσει σημάδια και πτυχές δυσδιάκριτες,με τον καλύτερο τρόπο!
****
Στο video η παρουσίαση της Αγάθης Γεωργιάδου.
Δημιουργία video:Αγγελική Ριαλά
Κινηματογράφηση:Δημήτρης Χριστόπουλος
Μουσική σύνθεση:Νεόφυτος Επαμεινώνδας
(Σημ.Αγγελική,Δημήτρη και Νεόφυτε, σας ευχαριστώ!)



****