*****
ΕΠΙΛΟΓΟΣ
Μανόλης Αναγνωστάκης
Οι στίχοι αυτοί μπορεί και να΄ναι οι τελευταίοι
Οι τελευταίοι στους τελευταίους που θα γραφτούν
Γιατί οι μελλούμενοι ποιητές δε ζούνε πια
Αυτοί που θα μιλούσανε πεθάναν όλοι νέοι
Τα θλιβερά τραγούδια τους γενήκανε πουλιά
Σε κάποιον άλλον ουρανό που λάμπει ξένος ήλιος
Γενήκαν άγριοι ποταμοί και τρέχουνε στη θάλασσα
Και τα νερά τους δεν μπορείς να ξεχωρίσεις
Στα θλιβερά τραγούδια τους φύτρωσε ένας λωτός
να γεννηθούμε στο χυμό του εμείς πιο νέοι.
ΕΠΟΧΕΣ 3
7 σχόλια:
Εύα,
Υπέροχη και πολύ επίκαιρη η επιλογή σου.
Ποίημα βαθιά υπαρξιακό, βαθιά τρυφερό, βαθιά ανθρώπινο. Εμφανείς οι κηλίδες του εμφυλίου, αφού σε αυτούς του λίγους στίχους συμπυκνώνεται μια ποιητική ενόραση που χαλκεύτηκε στα στρατοδικεία , στις φυλακίσεις, στις εξορίες, στην ερημιά του χρόνου……
Στην ποιητική απλωσιά του Αναγνωστάκη διακρίνεις σκιές, φαντάσματα και σύμβολα που σαλεύουν. Μα και το λωτό που φέρει εν σπέρματι την αιτούμενη ελπίδα.
Το λακωνίζειν του Αναγνωστάκη, η ολιγοστοιχία του, αποτελεί, σε μια εποχή πληθώρας αντιπαροχών, στάση αναγκαία για ανεφοδιασμό. Κυρίως όμως στάση “συνείδησης της ανθρωπιάς”.
Kαλή συνέχεια Εύα….
Να γεννηθούμε στο χυμό τους εμείς πιο νέοι.
Να γυρίσει ο επίλογος ανάποδα, να γίνει πρόλογος.
Υπάρχει απεγνωσμένη ελπίδα;
Πολά φιλιά, Εύα, καλή συνέχεια.
Πάντα επίκαιρος ο μεγάλος ποιητής και πάντα διαχρονικοί οι στίχοι του.
Πιστεύω ότι ο Αναγνωστάκης αντιπαθούσε κάθε εφησυχασμό και κάθε ολιγωρία μπροστά στον αγώνα για την ουσία της ζωής.
Στους "Νέους της Σιδώνος" ειρωνεύεται:
"Κανονικὰ δεν πρέπει νά'χουμε παράπονο
Καλή κι εγκάρδια η συντροφιά σας, όλο νιάτα..."
Όπως και στο "Επιτύμβιον", που αναφέρεται στο "κάθαρμα Λαυρέντη":
"Κοιμού εν ειρήνη. Ώς ήσουν πάντα στὴ ζωή: ο καλός,
Ο λαμπρὸς άνθρωπος, ο οικογενειάρχης, ο πατριώτης.
Δε θα ῾σαι ο πρώτος ούτε δα κι ο τελευταίος."
Στον άλλο του "Επίλογο" όμως προειδοποιεί:
"Κι όχι αυταπάτες προπαντός." και
"Ἔστω. Ανάπηρος, δείξε τὰ χέρια σου. Κρίνε για να κριθείς."
Να'σαι καλά Εύα, που μας κρατάς σε εγρήγορση με τις εύστοχες επιλογές σου!
Ποραντίδα,
επίκαιρη και όχι τυχαία η επιλογή...
Επαρκώς αιτιολογείς την προτίμηση,
ό,τι και να πω εγώ,
θα΄ναι πλεονασμός.
Μονάχα η υπόμνηση του πολύ χαρακτηριστικού ποιήματός του "Θεσσαλονίκη,Μέρες του 1969 μ.Χ.",με αφορμή την αυριανή επέτειο της αποφράδας μέρας.
Η "αιτούμενη ελπίδα" ενυπάρχει στη σιωπή της αξιοπρέπειας...", όπως θα΄λεγε κι ο ποιητής".
Σ΄ευχαριστώ...
Διονύση μου,
διακρίνω ποιητικό τάλαντο...
"Μήπως η απελπισία δεν είναι στο βάθος παρά μια άπω ελπίς;" γράφει ο Ελύτης.
Σας σκεφτόμαστε,καλή δύναμη!
Και ν΄αντέξετε...
Μαρία,
συμφωνώ μαζί σου.
Επίκαιρος όσο ποτέ άλλοτε...
Πορτιάτη μου,
έτσι είναι, η ειρωνεία κι σαρκασμός χαρακτηρίζουν την ποίησή του.Και δικαιολογείται απόλυτα να μιλά έτσι.Η ζωή του ταυτίστηκε με αγώνες και θυσίες, δε φοβήθηκε, δε συμβιβάστηκε,δε ζήτησε ανταλλάγματα.
Πολύ χαρακτηριστικά τα ποιήματα που αναφέρεις.
Παραθέτω ολόκληρο τον Επίλογο από τον Στόχο:
ΕΠΙΛΟΓΟΣ
Μανόλης Αναγνωστάκης
Κι όχι αυταπάτες προπαντός
Το πολύ πολύ να τους εκλάβεις
σα δυο θαμπούς προβολείς
μες στην ομίχλη
Σαν ένα δελτάριο σε φίλους
που λείπουν
με τη μοναδική λέξη : ζω.
«Γιατί», όπως πολύ σωστά είπε κάποτε κι ο φίλος μου ο Τίτος,
«Κανένας στίχος σήμερα δεν κινητοποιεί τις μάζες
Κανένας στίχος σήμερα δεν ανατρέπει τα καθεστώτα.»
Έστω.
Ανάπηρος, δείξε τα χέρια σου. Κρίνε για να κριθείς.
.......
Σ΄ευχαριστώ για τα καλά σου λόγια...
Ευχαριστούμε για την απαγγελία-ανάσα, Εύα. Πόση δύναμη δίνει ο ποιητής, όταν μιλά προφητικά για το σήμερα και δυστυχώς για το αύριο.
Δημοσίευση σχολίου