20 Δεκ 2009

"Δεκεμβριανά" και σχολικά βιβλία Ιστορίας





  Στο σχολικό βιβλίο "Ιστορία του Νεότερου και Σύγχρονου Κόσμου(από το 1815 έως σήμερα)",ΥΠΕΠΘ-ΠΙ,Κεφ.Ε΄(Ο Β΄Παγκόσμιος πόλεμος),τα "Δεκεμβριανά" περιλαμβάνονται στο υποκεφ. 6(Ο ανταγωνισμός στο στρατόπεδο των νικητών).Στην ενότητα με τίτλο[Η πολιτική κρίση στην Ελλάδα και τα "Δεκεμβριανά"] σελ..135-136,καλύπτονται συνοπτικά τα γεγονότα του Δεκεμβρίου του 1944 μέχρι και τη Συμφωνία της Βάρκιζας(12 Φεβρ.1945).Στην ουσία πρόκειται για κείμενο λιγότερο από μια σελίδα,αφού συμπεριλαμβάνονται εδώ και οι πηγές.Η τόσο συνοπτική κάλυψη των γεγονότων είναι φυσικό να μη βοηθά τους μαθητές να απαντήσουν στις δύο ερωτήσεις που παρατίθενται στη σελ.136 αλλά κυρίως να κατανοήσουν το ιστορικό γεγονός.
Στο παλιό βιβλίο Ιστορίας της Γ΄Λυκείου(Σκουλάτου,Δημακόπουλου,Κόνδη) τα Δεκεμβριανά είναι ενταγμένα στο κεφ.ΚΖ΄(Η Ελλάδα κατά την περίοδο 1941-1949,Ο θρίαμβος της Εθνικής Αντίστασης και η τραγωδία του εμφυλίου πολέμου).Στο υποκ.2 "Η περίοδος της εθνικής κρίσης,Οκτ.1944-Αύγ.1949",α.Τα Δεκεμβριανά(σελ.292-294),β.Ο εμφύλιος πόλεμος(σελ.294-298).Στην περίπτωση αυτή οι μαθητές έχουν μια πιο ολοκληρωμένη εικόνα των γεγονότων της δύσκολης αυτής περιόδου,χωρίς αυτό να σημαίνει ότι το βιβλίο δεν έχει αδυναμίες.
Πρόσφατες έρευνες κατέδειξαν ότι οι μαθητές δε μαθαίνουν Ιστορία.
" Τέσσερις νέοι πανεπιστημιακοί, Γιάννης Στεφανίδης της Νομικής, Βασίλης Γούναρης και Νικόλας Μανιτάκης Ιστορίας-Αρχαιολογίας, και Δημήτρης Λυβάνιος Δημοσιογραφίας, έκαναν το 2007 έρευνα σε φοιτητές του Αριστοτελείου με θέμα την αντίληψή τους για το έθνος και την Ιστορία. Τα συμπεράσματα είναι ενδεικτικά της αλλαγής που απαιτείται στη διδασκαλία της Ιστορίας στο σχολείο.
 Είναι γενικότερα γνωστό ότι η διδασκαλία της Ιστορίας πάσχει σοβαρά στο ελληνικό σχολείο. Οι μαθητές/ριες αδιαφορούν για την Ιστορία, η αποτυχία σε όλες τις εξετάσεις είναι ψηλή και τα παιδιά γενικώς ανίκανα να βάλουν τα ιστορικά γεγονότα σε στοιχειώδη χρονική σειρά. Η έρευνα διαπιστώνει ότι το σχολείο είναι η βασικότερη πηγή ιστοριογνωσίας των φοιτητών, η γνώση όμως της Ιστορίας που έχουν αποκτήσει είναι ελλιπής. Σε ερωτήσεις σχετικά απλές, όπως π.χ. «πότε παγιώθηκαν τα σημερινά σύνορα της Ελλάδας;», πάνω από τους μισούς φοιτητές δίνουν λανθασμένη απάντηση.
Αναμφίβολα μεγάλη ευθύνη για την κατάσταση έχουν τα σχολικά βιβλία Ιστορίας. Η έρευνα διαπιστώνει ότι τα παιδιά βρίσκουν «αδιάφορο» το μάθημα της Ιστορίας και τα σχετικά βιβλία. Το ίδιο διαπίστωνε και έρευνα που έκανε το 2004 το Παιδαγωγικό Ινστιτούτο σε καθηγητές λυκείου, που θεωρούν τα βιβλία της Ιστορίας γεμάτα «λεπτομέρειες» που κάνουν το μάθημα «δύσκολο» και «ανιαρό»".
(Απόσπασμα από το άρθρο "Σχολείο και Ιστορία" της Άννας Φραγκουδάκη,Νέα,31-10-2009)
Να θυμίσω και το πολύ χαρακτηριστικό άρθρο του Ν.Ξυδάκη "Ο εμφύλιος δεν είναι στα sos"(Καθημερινή,1-11-2009).
Μερίδιο ευθύνης έχουν και τα σχολικά βιβλία.
Κι αυτό πρέπει να μας προβληματίσει.
(Η φωτογραφία στην αρχή είναι από το Βήμα)



2 σχόλια:

Νάσια είπε...

Συμφωνώ μαζί σου Εύα. Όμως, νομίζω πως πρώτα απ’ όλα πρέπει κάποιος να εξηγήσει στα παιδιά γιατί πρέπει να μάθουν ιστορία, όπως και γιατί να μάθουν ελληνικά, γιατί μαθηματικά και ούτω καθεξής. Η γνώση της ιστορίας, ειδικότερα, όχι ως αποστήθιση ονομάτων και ημερομηνιών, αλλά ως κατανόηση αιτίων, παραμέτρων και συνεπειών κι ως σκιαγράφηση ενός περιβάλλοντος που ποτέ δεν είναι μονοδιάστατο ή μονοσήμαντο, είναι καίριας σημασίας για όποιον επιθυμεί να αντιλαμβάνεται και να αξιολογεί το παρελθόν, το παρόν και το μέλλον του τόπου του και του κόσμου ευρύτερα. Και για όποιον, παράλληλα, αναζητεί την αλήθεια στα πράγματα και στον εαυτό του και δεν αρκείται στις εύκολες κι επιφανειακές απαντήσεις. Και για να συμβεί αυτό, εκτός από καλά βιβλία ιστορίας, χρειάζονται και εμπνευσμένοι δάσκαλοι, καθώς και κινητοποίηση των ίδιων των παιδιών ώστε να αναζητήσουν κι αλλού την ιστορία. Μπορεί κάποιος να είναι έστω και λίγο υποψιασμένος για το τι έγινε στον εμφύλιο αν δεν διαβάσει, ας πούμε, τις Ακυβέρνητες Πολιτείες ή το Κιβώτιο;

Eva Neocleous είπε...

Έχεις δίκιο στις παρατηρήσεις σου Νάσια.
Αναφέρθηκα στα σχολικά βιβλία που έχουν,ίσως, μεγαλύτερη ευθύνη για την ελλιπή γνώση της Ιστορίας.Εκτός απ΄αυτά,σίγουρα είναι οι δάσκαλοι,είναι τα Αναλ. Προγράμματα,είναι οι μέθοδοι διδασκαλίας κ.λπ.Και πιστεύω πως χωρίς αλλαγές και αναβάθμιση οι μαθητές θα συνεχίσουν να απαξιώνουν την Ιστορία.
Ναι,συμφωνώ μαζί σου,η λογοτεχνία μπορεί να λειτουργήσει ενισχυτικά και να συμβάλει στην κατανόηση ιστορικών γεγονότων.